۸ توصیه ساده برای ورزش روزه داران

برخلاف تصور خیلی‌ها که احساس می‌کنند در ماه رمضان نمی‌توانند ورزش کنند، داشتن آگاهی‌های مناسب در این زمینه باعث می‌شود تا روزه‌داران علاوه بر بعد معنوی به پرورش جسم بپردازند. در واقع روزه‌داری با ورزش منافاتی ندارد چه بسا خلق و خوی روزه‌دار را در روزهای طولانی فصل گرم سال بهتر می‌کند.

 

۱ـ اگر به‌دنبال آرامش هستید حتما ورزش کنید. انجام تمرینات سبک ورزشی بویژه حرکات کششی چند ساعت بعد از افطار راهکار مناسبی است که ما پیشنهاد می‌کنیم چون رخوت و سستی را از تن بیرون می‌کند و باعث می‌شود فردای بانشاطی داشته باشید.

 

ورزش، استرس شما را کم می‌کند. اگر با دهان روزه مشغول کارهای پردردسر هستید، توصیه ما را جدی بگیرید. ورزش بعد از افطار سبب استقامت فکری در محل کارتان می‌شود. تحمل‌تان را برابر برخی ناملایمات روزانه بیشتر می‌کند. باور ندارید؟ امتحان کنید.

 

۲ـ چقدر حاضرید به باشگاه‌های ورزشی و به فروشگاه‌های اینترنتی پول بدهید تا چند سایز کم کنید؟ چقدر در پارک‌ها می‌دوید تا اندام متناسبی داشته باشید و لباس شیک بپوشید؟ از تجمع چربی نگرانید؟ ورزش در ماه رمضان از تجمع چربی در بدن جلوگیری می‌کند و در سوخت و ساز بدن موثر است. ورزشکاران روزه‌دار بر مشکلات گوارشی غلبه می‌کنند و به‌دلیل رعایت رژیم غذایی در کنار فعالیت ورزشی مشکل نوسان قند خون ندارند. روزه‌داری برنامه ورزشی‌تان را خراب نمی‌کند، فقط توجه داشته باشید چی می‌خورید و کی می‌خورید.

 

۳ـ لطفا بدون ایراد گرفتن از ورزش در روزه‌داری، سحر از رختخواب بلند شوید. وعده سحر را حذف کنید خودتان ضرر می‌کنید چون بیشتر انرژی بدن از خوردن سحری تامین می‌شود.

 

ورزشکاری که سحری نمی‌خورد در طول روز دچار ضعف و بی‌حالی می‌شود، آن وقت تقصیرها را به گردن روزه‌داری می‌اندازد، در صورتی که بیداری سحر منافاتی با روزه و ورزش ندارد. لطفا در وعده سحر افراط و تفریط نکنید. به این معنا که یا نخورید و کم بخورید یا پر خوری کنید. در هر دو صورت روز خوبی نخواهید داشت.

 

۴ـ چرا کم یا پرخوری در ماه رمضان بد است؟ ورزشکاری که وعده سحری تا می‌تواند می‌خورد، چند دقیقه بعد فشار زیادی در معده احساس می‌کند. اگر همان موقع دوباره بخواهد بخوابد که نور علی نور است؛ بازگشت غذا با مری و حالت اسیدی معده و درد و نفخ معده. اجازه بدهید جلوتر نرویم. ورزشکاری که وعده سحری را جدی نمی‌گیرد و نمی‌خورد به نوعی دیگر دچار مشکل می‌شود. این افراد مراقب باشند در گرمای تابستان و ساعات طولانی روزه‌داری دچار غش و ضعف نشوند. این دسته افراد از بی‌حالی خودشان در طول روز کلافه‌اند.

 

۵ ـ‌ خوردن مایعات در سحر توصیه می‌شود، اما نه یک‌جا بلکه در فاصله افطار تا سحر باید آب نوشید. سبزی و میوه‌های آبدار یادتان نرود.

 

در سحر پروتیئن به اندازه کافی مصرف کنید. یک لیوان آب میوه تازه و یک لیوان شربت عسل، وعده سحری را لذت‌بخش‌تر می‌کند و با احساس خوبی روزه‌داری را آغاز می‌کنید.

 

لیموترش تازه معجزه می‌کند. رژیم غذایی سحر بهتر است شامل مواد غذایی متنوعی باشد. در مصرف پروتئین‌ها دقت کنید حجم زیادی از این غذاها نخورید. سرخ‌کردنی‌ها را کم کنید. تهیه غذا به صورت آب‌پز و بخارپز بیشتر توصیه می‌شود.

 

۶ ـ حتما تاکنون به این فکر کرده‌اید که در زمان افطار مهم‌ترین نیاز بدن چیست؟ بله یک منبع انرژی به شکل گلوکز (قند خون). خرما بهترین منبع انرژی برای تامین قند خون هنگام افطار است.

 

اگر خرما را با شیر یا یک فنجان آب ولرم نوش جان کنید به معده‌تان فشار نمی‌آید. توجه کنید بعد از حدود ۱۸ ساعت نخوردن به‌یک باره نمی‌توانید معده‌تان را پر کنید. سوپ سبزی بارشته برای حفظ تعادل قند، توصیه می‌شود. چای کمرنگ بنوشید. بتدریج غذا بخورید اما پرچرب نه. چربی زیاد مانع از فعالیت مناسب شما حین ورزش می‌شود.

 

۷ـ‌ در این روزها که افطار حدود ساعت ۹ شب است، پیدا کردن زمان مناسب ورزش کمی سخت می‌شود. بهترین زمان ورزش در شرایط عادی چهار ساعت بعد از خوردن غذا توصیه شده است، اما در ماه رمضان و زمانی که چهار ساعت بعد از افطار رختخواب هستید، تکلیف ورزش کردن چیست؟ ورزش کردن بلافاصله بعد از افطار موجب خستگی، وارد آمدن فشار بر سیستم عصبی، مفصلی، گوارشی و بویژه عضلانی است که در نهایت ممکن است موجب بیماری‌ها و آسیب‌های ورزشی شود. بنابراین در طول روز حرکات ورزشی سبک داشته باشید.

 

۸ ـ‌ ورزشکاران سعی کنند در ماه رمضان تمرینات ورزشی سبک‌تری داشته باشند، چون تمرینات سنگین موجب از دست دادن نمک، آب زیاد و ضعف شدید در ورزشکار می‌شود.

 

اگر در روزهای قبل یک ساعت ورزش می‌کردید، هنگام روزه‌داری این مدت را به ۳۰ دقیقه تعدیل کنید. در ساعت گرم روز ورزش نکنید و مراقبت‌های پزشکی روزه و ورزش را در نظر بگیرید. ورزشکاران قهرمانی نیز ساعت زیستی بدن را مورد توجه قرار دهند. با توصیه پزشک تغذیه روزه بگیرند بویژه باید در هفته اول ماه رمضان دقت کنند تمرینات هوازی با شدت زیاد انجام ندهند.

تعطیلات تابستان و کودکان و نوجوانان

من به مقتضای شغل خود، اغلب پس از تعطیلات تابستان و نوروز از جوانان می خواهم که بنویسند: «از اینکه تعطیلات تمام  شده وبه مدرسه می آیند ،چه احساسی دارند ؟»  جالب است که نود درصد آن ها پاسخ می دهند احساس بدی دارند، چون یا تمام تعطیلات را مثل سال آموزشی در کلاس های  فیزیک و ریاضی و ... گذرانده اند و اصلا استراحت نکرده اند، یا چون دیگر نمی توانند تاساعت ۲ و۳ نیمه شب، فیلم ببینند وصبح تا ساعت ۱۱- ۱۲ صبح بخوابند.

هنوز فرهنگ استفاده ی بهینه از تعطیلات، برای مردم کشور ما جا نیفتاده است. برخی از آن ها تعطیلات را به معنای وقت گذرانی و بی برنامگی می پندارند. کودکان و نوجوانان ما فکر می کنند یا باید بیاموزند یا تفریح کنند و همراهی و همزمانی این دو برای شان شگفت انگیز است.
اگر سه ماه و اندی تعطیلات، تکرار برنامه ی سالانه و رفتن به این کلاس وآن کلاس تقویتی باشد، فرصت لذت بردن، اندیشیدن، پرداختن به کارهای مختلف و ... از کودک و نوجوان گرفته می شود و او "مدرسه محور" و "درس محور" بار می آید.

آشکار است که به این ترتیب، هوش هیجانی ضعیفی خواهد داشت و انسانی یک بعدی و بسیار شکننده  بار خواهد آمد. در آغاز سال آموزشی، کودکان و نوجوانان خسته اند و اگر تعطیلات را به وقت گذرانی، بی برنامگی و بیهودگی گذرانده باشند، فعالیت های فکری انجام نداده باشند و فقط تماشاگر منفعل فیلم و سریال و برنامه های دیگر بوده باشند، در پایان تابستان از نظر قابلیت ذهنی در همان جای اول تابستان هم نخواهند بود و اغلب پسرفت کرده اند. این گونه کودکان در شروع سال آموزشی گیج اند و مدتی طول می کشد تا ذهن شان دوباره در روند فعالیت فکری و جدی آموزش قرارگیرد.
تعطیلات، یعنی زمانی که می توانیم به کارهایی که دوست داریم و در مواقع عادی نمی توانیم انجام بدهیم بپردازیم، به کارهایی که پیش تر انجام داده ایم و در آینده می خواهیم انجام دهیم فکر کنیم، به توانایی ها و مهارت هایی دست یابیم که در جریان عادی زندگی نتوانسته ایم به دست آوریم: مهارت هایی از نوع تدبیرها، راهکارها، تمهیدات و چاره اندیشی برای حل مشکلاتی که زندگی سالم فرد و جامعه را تهدید می کنند.
تابستان در پیش است و پدران و مادران و مسئولان شهری وظیفه دارند برای اوقات فراغت دانش آموزان، متناسب با علاقه مندی های آن ها برنامه ریزی کنند. این برنامه ریزی نباید درسی باشد. کودکان و نوجوانان را دوباره به کلاس های ریاضی و فیزیک و شیمی و تست زنی و... فرستادن و ذهن آن ها را باز هم درگیر محفوظات کردن، کشتن نیروی خلاقیت و انرژی درونی آن هاست.
در زیر به بعضی از برنامه هایی که امکان انجام آن ها وجود دارد، اشاره می شود. انجام برخی از این برنامه ها به مشارکت مدیران مدرسه ها، فراهنگسراها و کتابخانه های محله تان نیازمند است. این گزینه ها یا گزینه های همسان را می توانید همراه فرزندان تان بخوانید و با انتخاب خود آن ها و به میل خودشان به آن ها کمک کنید برای تابستان برنامه ریزی کنند:

• پیشنهاد می شود مدرسه ها و فرهنگسراها یک روز در هفته "پایگا ه کتابخوانی" داشته باشند دانش آموزان به مدرسه بیایند، اما نه برای درس خواندن. از کتابخانه کتاب بگیرند و کتاب های خوانده شده را پس بدهند. متناسب با علاقه مندی های شان، گروه های نقد و بررسی کتاب تشکیل دهند و درباره ی کتاب ها گفت و گو کنند و... کتابدار یا یک مربی می تواند بدون ایجاد محدودیت زیاد آن هارا هدایت کند.
• مدرسه ها، فرهنگسراها وکتابخانه های عمومی "پایگاه گردشگری" تشکیل دهند. ازکودکان و نوجوانان برای دیدن بخش های مختلف شهر (خیابان ها و میدان ها ، آثار تاریخی ، موزه ها و...) نام نویسی کنند و یک روز در هفته، آن ها را به گردش ببرند. از آن ها بخواهند که بنویسند کجا رفته اند و چه چیز هایی را در این گردش بیشتر پسندیده اند.
• مدرسه ها، فرهنگسراها و کتابخانه های عمومی، گردش های "آشنایی با طبیعت" ترتیب دهند تا ارتباط کودک و نوجوان را با طبیعت تقویت کنند و روحیه ی پرسشگری، یادگیری مشاهده ی درست، نیروی خلاقیت و تخیل او را پرورش دهند. برای نمونه، یک روز به جنگل، یک روز به کنار رودخانه، کوه، آبشار، دشت و... بروند.
• مدرسه ها، فرهنگسراها و کتابخانه های عمومی می توانند برنامه هایی برای آشنایی با بزرگان شهر و کشور ترتیب دهند. از هنرمندان، شاعران، نویسندگان، دانشمندان و استادان دانشگاه و...  دعوت کنند و ترتیب ملاقاتی با کودکان و نوجوانان بدهند. البته از قبل، از آن ها بخواهند در باره ی این ملاقات بیندیشند، با هم حرف بزنند و یادداشت کنند که می خواهند در این دیدارها به چه نتایجی دست یابند. مثلا فلان فرهنگسرا یا مدرسه اعلام می کند که برای برنامه ی : "یک روز صبح با شاعر یا نویسنده ی معروف ..." از علاقه مندان نام نویسی می کند. پیش از ملاقات، یک گفت وگو میان ثبت نام کنندگان ترتیب داده می شود. بعد از ملاقات هم به طور گروهی در باره ی آن چه آموخته اند، حرف می زنند و نتیجه ی آن را می نویسند.
• فرهنگسرا ها، مدرسه ها و کتابخانه ها می توانند کودکان و نو جوانان را تشویق کنند تا با دید جدیدی به محدوده ی محله ی خود بنگرند و تاریخچه ی محله ی خود را مستند کنند. تشکیل "گروه های عکاسی" برای کودکان و نوجوانان، فرصت مناسبی برای مستندسازی دیدگاه ها و ایده های آن ها به گونه ای تفریحی و خلاق به وجود می آورد.
• فرهنگسراها و کتابخانه ها می توانند با تشکیل "گروه های پژوهش" کودکان و نوجوانان را به کاوشگری تشویق کنند. برای نمونه، از آن ها بخواهند هر گروه پرسش نامه ای تهیه و با فردی که دوست دارد مصاحبه کند.
• فرهنگسراها، مدرسه ها و کتابخانه ها می توانند "گروه های محلی" از کودکان و نوجوانان تشکیل دهند و از آن ها بخواهند در مورد موضوع های مورد علاقه شان بنویسند، شعر بگویند یا نقاشی کنند.
• مدرسه ها، فرهنگسراها و کتابخانه ها می توانند از صاحبان حرفه ها و صنایع شهر دعوت کنند که با نوجوانان به گفت و گو بنشینند و آن ها را به بازدید از محل کارشان ببرند.
• باید کودکان و نوجوانان را تشویق کرد که در برنامه ی تابستان شان حتما ورزش را بگنجانند، اما نه تمام وقت.
• اگر در شهر چنین امکاناتی وجود ندارد، پدران و مادران یک محله با همکاری یکدیگر می توانند در محله یا فامیل خود، گروهی تشکیل دهند و فعالیت هایی انجام دهند. به عنوان مثال، یک پیاده روی در محله شان  ترتیب دهند و آن جا را بررسی و نیازها و امکانات موجود را برآورد کنند و ببینند از کدام امکانات می توانند برای رفع نیازهای محله استفاده کنند. (مثلا پیدا کردن یک مکان بازی) یا گروهی از کودکان و نوجوانان فامیل و محله را جمع کنند و ساعت هایی را در پارک بگذرانند و با هم بازی کنند، از صحنه های جالب عکس، فیلم و نوشته تهیه کنند و کلیپ و فیلم های کوتاهی برای ارائه آماده کنند. در نهایت، طرحی برای  بهسازی محیط محله بدهند.
• پدران و مادران می توانند فرزندان شان را به جمع آوری مجموعه (کلکسیون) تشویق کنند. این مجموعه ها می توانند عکس های جالب بریده شده از مجله ها و ...، گیاهان، برگ ها، سنگ ها و ... باشند. سپس آن ها را تشویق کنند جمله ای زیر هر کدام بنویسند. حتی می توان آن ها را تشویق کرد مجموعه ای از برگ ها یا گل ها و گیاهان موجود در محله و خانه های خودشان تهیه کنند.
• لازم است پدران و مادران در تابستان فرزندان شان را تشویق به نوشتن خاطرات روزانه ی خود در "دفترچه ی یادداشت روزانه" کنند. حتی اگر یک فیلم می بینند، درباره ی آن در دفترشان بنویسند.
• از آن ها بخواهید از اوقات فراغت شان برای یادآوری خاطرات خود استفاده کنند و آن ها را بنویسند. از پدر، مادر، خواهر یا برادر بزرگ تر، فامیل و دوستان بخواهند خاطراتی را که از آن ها دارند بازگو کنند و خودشان بنویسند. در پایان، کتابی به نام "زندگی من" خواهند داشت که می توانند صفحه های آخر آن را به خصوصیات اخلاقی خودشان اختصاص دهند.   
• اگر فرزند شما به حرفه ای علاقه مند است، همچون خیاطی، گلدوزی، فیلم برداری، تراشکاری و... تابستان فرصت خوبی است که تا حد امکان آن ها را بیاموزد. این تصور غلطی است که آن ها با این کارها در تعطیلات از درس عقب می افتند. تلاش برای یادگیری این کارهای عملی، در رشد ذهنی و مهارت های عملی کودکان و نوجوانان موثر است و  بی گمان، درس ها را نیز بهتر می فهمند و عملی تر می آموزند.
• در محیط زندگی خودتان جست و جو کنید، بی سوادان خانواده یا محله را شناسایی کنید و از فرزندان تان بخواهید با استفاده از تعطیلات، آن ها را باسواد کنند. اگر در این کار موفق شوند، چنان خودباوری ای در آن ها به وجود می آید که درتمام عمر پشتوانه ی زندگی شان خواهد بود.
• هیچ چیز در تربیت کودک جای سازمان خانواده را نمی گیرد. نشست های خانوادگی شعرخوانی، کتابخوانی و گفت و گو درباره ی مسائل جاری زندگی، هم ارتباط خانوادگی را مستحکم می کند و هم به فرزندان آموزش می دهد.
• حتما  مسافرتی هر چند کوتاه، برای استراحت و دیدن جاهای جدید، در تابستان داشته باشید.
• در اردوی "سفر به سرزمین توانمندی ها" در پایان تعطیلات که ترتیب دهندگان آن می توانند پدران و مادران و گروه های محلی باشند و در طبیعت و فضای باز انجام می شود، کودکان و نوجوانان می توانند توانمندی های فردی و گروهی شان را به نمایش بگذارند.
• برپایی نمایشگاه ها، گالری ها و ... از نقاشی ها، شعر ها، عکس ها و فیلم هایی که کودکان و نوجوانان تهیه کرده اند، یا ترتیب دادن نشست هایی که در آن ها کودکان و نوجوانان به ارائه ی نظریات شان درباره کارهایی که کرده اند، بپردازند، در فرهنگسراها، مدرسه ها و کتابخانه ها، و محله ها از سوی مسئولان شهری و با حمایت گروه های محلی که از پدران و مادران و نوجوانان تشکیل می شوند، وسیله ی موثری برای ایجاد ارتباط کودکان و نوجوانان با اجتماع و بزرگ ترها ست.

چگونه حافظه و تمرکز خود را تقویت کنیم؟

1- خواب خود را مدیریت کنید

 معمولا توصیه می‌شود 8 ساعت خواب شبانه‌ داشته باشیم، ولی می‌دانیم که انجام این کارمی‌تواند برای اکثر ما کار سخت و دشواری باشد، بخصوص در این دنیای امروزی که همه چیز باید با سرعت انجام بگیرد. چرا به جای دنبال کردن این قاعده و قانون‌ها در طول روز چرت نمی‌زنید؟ طبق گزارش بنیاد ملی خواب، 85 درصد گونه‌های پستانداران خواب چند مرحله‌ای دارند، به این معنی که چرت می‌زنند- ما انسان‌ها هم در همین طبقه‌بندی قرار داریم. یک چرت کوتاه 20 تا 30 دقیقه‌ای می‌تواند تاثیر به سزایی در حافظه و تمرکز ما داشته باشد.

 

2- زمان‌های خواب و بیداری خود را بدانید

این که بدانید چه زمانی بیشترین هشیاری را دارید، به شما در افزایش بهره‌روری کمک خواهد کرد. مطالعات نشان داده‌ است که افراد احساس می‌کنند ساعت 10 صبح بالاترین هشیاری را دارند و کارهایی که در صدر وظایف روزانه آن‌ها قرار دارند، باید در این زمان انجام بگیرند. به هرحال، هشیاری در افراد مختلف متفاوت است و درک زمانی که بیشترین هشیاری را دارید، از اهمیت خاصی برخوردار است. پس چرا سطح بهره‌وری خود را با یادداشت کردن زمان‌هایی که بیشترین کار را انجام می‌دهید، نمی‌سنجید؟ با این کار می‌توانید بفهمید که چه زمان‌هایی از بیشترین هشیاری برخوردار هستید.

 

3- انجام یک سری کارها برای فعال‌تر و پربارتر شدن

برای این که مشخص شود که چگونه مدیران اجرایی این قدر خلاق و پرکار هستند، تحقیقات زیادی صورت گرفته است. یکی از روش‌هایی که توسط مدیران اجرایی مورد استفاده قرار می‌گیرد، روش 3 برد برای تکنیک روز است. اگر قبل از آن که روز خود را آغاز کنید 3 وظیفه بزرگی را که قرار است انجام دهید، مشخص نمایید؛ با این کار در واقع ذهن خود را در موقعیتی قرار می‌دهید که تصور کند برای آن که در آن روز موفق باشد، باید این سه وظیفه بزرگ را انجام دهد.

 

4- درک تمرکز و از دست دادن تمرکز

برهم خوردن تمرکز یک واکنش غیرارادی است تا ما در امان بمانیم. در حالی که تمرکز انتخابی به معنی توجه نزولی است، برهم خوردن تمرکز یک واکنش صعودی می‌باشد. مثلا، اکثر اوقات صدای بلند یا نور خیلی شدید تمرکز ما را بهم می‌زند. وقتی تمرکز ما بهم می‌‌خورد، تقریبا 25 دقیقه طول می‌کشد تا تمرکز ما دوباره برگردد. با دانستن این موضوع، می‌توانید مدت طولانی‌تری تمرکز کنید به شرط آن که چیزی حواس شما را پرت نکند.

 

5- ورزش در جهت تقویت حافظه و تمرکز

وقتی ورزش می‌کنیم، سلول‌های عصبی ما پروتیینی به نام فاکتورهای نوروتروفیک تولید می‌کنند که مواد شیمیایی دیگر را در جهت کمک به یادگیری فعال می‌نمایند. یک مطالعه در سال 2010 بر روی میمون‌ها ثابت کرد که ورزش منظم به میمون‌ها کمک می‌کند که کارهای جدید را دو برابر سریع‌تر از میمون‌هایی یاد بگیرند که ورزش نمی‌کنند، و دانشمندان تصور می‌کنند که چنین چیزی در مورد انسان‌ها هم صادق است.

 

6- انجام بازی‌های فکری

"اگر از مغزتان استفاده نکنید، آن را از دست خواهید داد" . تحقیقات صورت گرفته در مورد شکل‌پذیری مغز می‌گوید که با انجام یکسری ورزش‌های ذهنی می‌توانید جلوی انحطاط مغز را بگیرید. برنامه‌ای به نام Brain HQ طراحی شده تا ذهن ما را با محرک‌های متفاوت آماده کند و مناطق مختلف خواندن و درک مطلب را در جهت بهبود حافظه تقویت نماید. اگر گشتی در  فروشگاه‌های اپ اسمارتفون بزنید، می‌توانید بازی‌های فکری متفاوتی را پیدا کنید. به هرحال، توصیه می‌کنیم حداقل 20 دقیقه‌ای را در روز به انجام بازیهای فکری اختصاص دهید، اگر این کار را طولانی مدت و هرروز انجام دهید مثل دیگر کارهای روزمره شما می‌شود.

 

7- تمرین تجسم و ارتباط

 تصویر را می‌توان راحت‌تر از واقعیت به یاد آورد و دانشمندان کشف کردند که ما در واقع هیچ چیز را فراموش نمی‌کنیم. دلیل این که نمی‌توانیم برخی چیزها را به خاطر بیاوریم کمبود " قلاب‌های ذهنی" است که به ما کمک می‌کنند اطلاعات را از مغزمان بازیابی کنیم. در روش V&A جهت به خاطر سپردن مطالب، شما با چیزهایی ارتباط برقرار می‌کنید که به یادماندنی هستند. مثلا به خاطر سپردن لیست مواد غذایی می‌تواند بسیار دلهره‌آور باشد. به همین جهت برای به خاطر سپردن یک قلم جنس می‌توانید آن را با چیز دیگری که با آن در ارتباط است مرتبط کنید.

 

8- وقت گذرانی با دوستان

مطالعه انجام شده توسط دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه هاروارد نشان داد که افرادی که زندگی اجتماعی فعالی دارند کمتر دچار زوال فکری می‌شوند. انسان‌ها موجودات اجتماعی هستند و معاشرت با دوستان نه تنها به نفع سلامت عاطفی بلکه به نفع سلامت مغز آن‌ها هم هست. 

پیری و سلامت مغز

 محققان به ارتباط بین میزان سه اسید «چرب اُمگا ۳»، «ALA»، «اسید استیریدونیک و اسیداکوساترینوئیک» در خون با هوش سیال در بزرگسالان پی بردند. مطالعات جدید، مواد مغذی خاصی را به ساختار و عملکرد مناطق مغز که به‌ویژه به پیری و بیماری‌های عصبی حساس هستند، ارتباط می‌دهد. دو مطالعه‌ی جدید ارتباط بین اسیدهای چرب اشباع‌نشده در خون و یکپارچگی ساختارهای مغزی و توانایی‌های شناختی در پیری را شناسایی کرده‌اند. محققان دانشگاه ایلینوی در اوربانا-شامپاین دریافتند که مصرف اسیدهای چرب اُمگا ۳ و اُمگا ۶ می‌تواند به روند پیری سالم کمک کند. 

دکتر «مارتا زامروزیویکس» از دانشگاه ایلینوی، در مصاحبه‌ی مطبوعاتی گفت: «ما دریافتیم شبکه‌ی اولیه‌ی مغز که به شبکه‌ی فرونتو جداری معروف است نقش مهمی در هوش سیال و پیری زودرس، حتی در پیری سالم، دارد. در مطالعه‌ای جداگانه، ساختار ماده سفید فورنیکس، یعنی گروهی از رشته‌های عصبی در مرکز مغز که برای حافظه مهم هستند را بررسی کردیم. هوش سیال، توانایی حل مشکلاتی است که قبلاً با آن‌ها مواجه نشده‌ایم.»

هر دو مطالعه، الگوهای اسیدهای چرب اشباع‌نشده در خون صد نفر بین سنین ۶۵ تا ۷۵ که به لحاظ شناختی سالم بودند را بررسی کرد. محققان، رابطه‌ی بین این الگوهای غذایی و ساختار مغز شرکت‌کنندگان و عملکرد آن‌ها در آزمون‌های شناختی را تجزیه و تحلیل کردند و ارتباط بین میزان سه اسید چرب اُمگا ۳، ALA، اسید استیریدونیک و اسید اکوساترینوئیک در خون با هوش سیال را یافتند.

بزرگسالانی که میزان این سه ماده‌ی مغذی در خون آن‌ها بیشتر بود، قشر فرونتو جداری بزرگتری داشتند، که این به نوبه‌ی خود عملکرد آن‌ها در آزمون‌های هوش سیال را پیش‌بینی کرد. در مطالعه‌ی دوم، محققان دریافتند که اندازه‌ی فورنیکس با تعادل اسیدهای چرب اُمگا ۳ و اُمگا ۶ در خون ارتباط دارد؛ و فورنیکس قوی‌تر با حفظ حافظه در سالمندان در ارتباط است. زامروزیویکس گفت: «این یافته‌ها برای رژیم غذایی غربی که در آن، مقادیر بالایی از اسیدهای چرب اُمگا ۶  وجود دارد، اما میزان اسید چرب اُمگا ۳ کم است، پیامدهای مهمی دارند.» این مطالعه در Nutritional Neuroscience منتشر شده است.

یافتن گونه‌ای جدید از آبزی باستانی

گونه‌ی جدیدی از خزنده‌های دریایی متعلق به دوره‌ی کرتاسه از روی فسیل‌های کشف شده از سواحل فرسایش یافته‌ی رود ولگا تشخیص داده شد. پلیوسورها یا همان پلیوسوروئیدها در واقع نوع گردن کوتاهی از پلسیوسورها هستند؛ خزنده‌های دریایی که نسبت به خویشاوندان گردن دراز خود دارای سرعت بیشتری هستند. این موجودات دایناسور نیستند و خویشاوندان دور لاک‌پشت‌های مدرن هستند.

پلیوسورها دارای چهار باله‌ی بزرگ، سر بزرگ، آرواره‌های به شدت قدرتمند و دندان‌های متعدد بوده‌اند و ماهی، نرم‌تنان سفالوپود و دیگر خزندگان دریایی را شکار می‌کرده‌اند. آن‌ها بین ۲۲۰ میلیون سال پیش در دوره‌ی تریاس و ۷۰ میلیون سال پیش در دوره‌ی کرتاسه زندگی می‌کرده‌اند و عموماً در دریاهای پیش از تاریخ که شامل اروپای امروزی می‌شود، یافته می‌شده‌اند. پلیوسور پیدا شده‌ی جدید، «لوسخان ایتیلنسیز» نامیده شده است و در اوایل کرتاسه حدود ۱۳۰ میلیون سال پیش زندگی می‌کرده است.

جمجمه‌ی تقریباً سالم آن حدود ۱۵ سال پیش توسط باستان‌شناس دانشگاه ایالتی اولیانوفسک، دکتر «گلب اوسپنسکی» یافت شده است. دکتر «والنتین فیشر» به‌عنوان محقق دانشگاه لیگ بلژیک می‌گوید: «جمجمه‌ی لوسخان حدود ۱.۵ متر طول دارد و نشان می‌دهد که این موجود اندازه‌ی بزرگی داشته است؛ ولی پوزه‌ی آن مانند حیوانات آبزی شکارچی ماهی از قبیل بعضی از گونه‌های دلفین رودخانه‌ای، بسیار بلند و باریک بوده است. این ویژگی یکی از قابل توجه‌ترین ویژگی‌های پلیوسورها است، چرا که نشان می‌دهد پلیوسورها در مناطق گسترده‌تری از آن چه تا کنون تصور می‌شد، ساکن شده‌اند.»

محققین می‌گویند: «با تحلیل دو مجموعه داده‌ی جامع که آناتومی و ریخت‌شناسی متناسب با محیط زیست را در پلسیوسورها شرح می‌دهد، با استفاده از پیشرفته‌ترین روش‌ها، دریافتیم که حین تکامل پلسیوسورها (مخصوصاً پس از دوره‌ای مهم انقراض در پایان دوره‌ی ژوراسیک حدود ۱۴۵ میلیون سال پیش) چندین هم‌گرایی تکاملی به وقوع پیوسته است. یافته‌های جدید همچنین انشعابات موجود در انقراض نهایی پلسیوسورها که چند ده میلیون سال قبل از دایناسورها رخ داده را مشخص کرده است. به هر حال نتایج نشان می‌دهد که پلسیوسورها قادر بوده‌اند پس از آخرین انقراض عصر ژوراسیک، زنده بمانند؛ ولی پس از آن به انقراض دیگری برخورده‌اند که این بار آن‌ها را در قعر اقیانوس‌های باستانی مدفون کرده است.» اخیراً مقاله‌ای با عنوان پلیوسور جدید در مجله‌ی Current Biology به چاپ رسیده است.

کشفی در مرز نانوداروها

مجله علمی ایلیاد - محققین دانشگاه ییل با تغییر دادن ویژگی‌های سطح نانوذرات توانسته‌اند آن‌ها را به سلول‌های خاصی در مغز برسانند. با چسبناک کردن نانوذرات به صورت زیستی، محققین به سوالی همیشگی پاسخ داده‌اند؛ «زمانی که ذرات را به مغز رساندید، چگونه به آن‌ها می‌گویید که با سلول‌های سرطانی واکنش دهند؟» نتایج یافته‌های این محققین در مجله‌ی Nature Communications به چاپ رسیده است.

«مارک سالتزمان»، پروفسور مهندسی شیمی و زیست در بنیاد گویزوئتا و پروفسور فیزیولوژی سلولی و مولکولی و عضو مرکز سرطان دانشگاه ییل به‌عنوان یکی از نویسندگان مقاله‌ی حاضر می‌گوید: «تا کنون تحقیقات بر این موضوع تمرکز داشته‌اند که آیا می‌توان داروها را بر نانوذرات بارگذاری کرد و نیز آیا می‌توان این ذرات ریز را به درون مغز فرستاد؟ تاکنون به این موضوع فکر نمی‌شد که ذرات به سمت کدام سلول‌ها خواهند رفت. این اولین مطالعه در مورد نزدیک شدن نانوذرات به سلول‌های مختلف است.»

توانایی نانوذرات برای رساندن دارو به مناطق خاصی از بدن امیدواری زیادی برای مقابله با سرطان و دیگر بیماری‌ها به‌وجود آورده است. به گفته‌ی دانشمندان با این کار عوارض جانبی داروهایی که به میزان زیادی سمی هستند نیز به کمترین مقدار ممکن خواهد رسید. استفاده از نانوذرات در درمان سرطان دارای چالش‌های خاصی است. این موضوع به خاطر سدهای خونی در مغز است که اجسام خارجی را از مغز بیرون می‌کنند. در سال‌های اخیر دانشمندان موفق شده‌اند با استفاده از پوشش پلیمری نانوذرات‌ را به درون مغز نفوذ دهند. این پوشش پلیمری به نانوذرات ویژگی نامرئی بودن را می‌دهد و باعث می‌شود از دید سیستم ایمنی بدن مخفی باشند. این ویژگی نامرئی بودن، همچنین باعث می‌شود سلول‌های مغز نیز نتوانند نانوذرات را شناسایی کنند. 

«اریک سانگ» فارغ‌التحصیل دانشکده‌ی پزشکی دانشگاه ییل و نویسنده‌ی همکار این مقاله می‌گوید: «این نوع پوشش دادن باعث می‌شود که ذرات بدون انجام کاری که به‌خاطر آن فرستاده شده‌اند در فضای بین سلول‌ها معلق باقی بمانند.» محققین ییل دریافتند که می‌توانند با عوض کردن ترکیبات شیمیایی نانوذرات بر این مشکل فائق آیند. در دو گروه از موش‌ها که یک گروه دارای تومور مغزی و گروه دیگر دارای مغز سالم بودند، محققین دریافتند که تفاوت‌های بین ترکیب شیمیایی سطح ذرات نقش مهمی در پذیرش آن‌ها توسط سلول‌های مغز دارد.

محققین گروهی از ذرات را با پلیمرهای غنی از آلدئیدهایی که دارای پیوند شیمیایی با آمین‌ها هستند، پوشاندند. این ترکیب در اغلب پروتئین‌ها یافت می‌شود. احتمال اینکه این ذرات چسبناک توسط همه‌ی انواع سلول‌های موجود در مغز جذب شوند، بالاتر می‌رود. نرخ جذب و پذیرش این ذرات در سلول‌های تومورها بالاتر است. حققین می‌‌گویند این نتایج نشان داده است که می‌توان با متناسب کردن ویژگی‌های شیمیایی نانوذرات، بر روی توزیع داروهایی که توسط آن‌ها حمل می‌شوند، کنترل دقیقی اعمال کرد. علاوه بر این محققین اعتقاد دارند که می‌توان با متناسب کردن نانوذرات برای درمان‌های خاص کارایی درمان را در سلول‌های هدف افزایش داد و سمیت دارو را برای سلول‌هایی که هدف نیستند نیز کاهش داد.

پرتاب "موشک ابر مصنوعی" ناسا به فردا موکول شد

به گزاش ایسنا و به نقل از اسپیس، قرار بود صبح دیروز موشک ارتقا یافته‌ "تریر مالموت"(Terrire Malemute) از سوی "سازمان فضایی آمریکا"(ناسا) به فضا پرتاب شود اما آسمان ابری پایگاه فضایی "والوپس"(Wallops)  واقع در ایالت ویرجینیا مانع انجام این پرتاب شد.

امشب(سه‌شنبه) یک جلسه بررسی وضعیت هوا در ویرجینیا برگزار می‌شود و در صورتی که شرایط محیا باشد، قرار است این پرتاب فردا در ساعت 5:34 صبح به وقت تهران انجام شود.

این موشک که از نوع موشک‌های "ژرفاسنج"(Sounding rocket) محسوب می‌شود می‌تواند ابرهای مصنوعی با رنگ‌های مختلف در آسمان ایجاد نماید.

از این موشک‌ها برای حمل ابزار از ارتفاع ۵۰ تا ۱۵۰۰ کیلومتر  بالاتر از سطح زمین استفاده می‌شود، به طور کلی این ارتفاعی بین بُرد بالون‌های هواشناسی و ماهواره‌ها است (حداکثر ارتفاع برای بالون حدود ۴۰ کیلومتر و حداقل برای ماهواره حدود ۱۲۰ کیلومتر است).

موشک‌های ژرفاسنج، نقطه اوج بین ۱۰۰۰ و ۱۵۰۰ کیلومتر دارند که این حداکثر ارتفاع اوج آنهاست. این موشک‌ها اغلب از موتورهای مازاد موشک‌های نظامی استفاده می‌کنند.

موشک "تریر مالموت" ناسا دارای یک سامانه تزریق پیشرفته است که برای مطالعه یونوسفر و همچنین شفق‌های قطبی به کار می‌رود.

این سامانه به محققان کمک می‌کند تا با استفاده از رنگ‌های مختلف برای تولید ابر مصنوعی، به صورت مستقیم نحوه حرکت ذرات در فضا را مشاهده کنند.

این ابرها در خط ساحل‌های میانی اقیانوس اطلس در حد فاصل نیویورک تا کالیفرنیا دیده خواهد شد.

ناسا این پرتاب را به صورت زنده پوشش خواهد داد.

یک زن ایرانی در میان 12 فضانورد آینده ناسا

به گزارش ایسنا و به نقل از دویچه‌وله، این ۱۲ نفر که از میان ۱۸ هزار متقاضی شرکت در دوره دو ساله فضانوردی ۲۰۱۷ ناسا انتخاب شده‌اند افزون بر یاسمین مقبلی‌، چهار زن و هفت مرد هستند.

 ناسا به تازگی در مراسمی رسمی این ۱۲ فضانورد برگزیده خود را معرفی کرده است.

یاسمین مقبلی متولد شهر "باد ناوهایم" در آلمان و بزرگ‌شده شهر بالدوین در ایالت نیویورک آمریکاست. در مراسم معرفی این گروه مایک پنس، معاون رئیس‌جمهوری آمریکا نیز سخنرانی کرد.

مقبلی پس از فارغ‌التحصیلی از دبیرستان بالدوین، در رشته مهندسی هوافضا در دانشگاه پرآوازه "ام‌آی‌تی" ادامه تحصیل داد و از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شد. او همچنین از مدرسه عالی نیروی دریایی در ایالت کالیفرنیا مدرک کارشناسی ارشد در رشته هوافضا دریافت کرده است.

به گفته ناسا، یاسمین مقبلی به هنگام گزینش برای شرکت در دوره فضانوردی ۲۰۱۷ مسئول تست هلیکوپترهای اچ – ۱ و افسر تضمین کیفیت و اویونیک(الکترونیک هوانوردی) گردان یکم عملیات و سنجش تفنگداران ایالات متحده آمریکا بوده و در شهر یوما در ایالت آریزونا مشغول به خدمت بوده است.

یاسمین مقبلی که ۳۳ ساله است، دارای چهار نشان تقدیر نیروی هوایی، نیروی دریایی و تفنگداران، سه نشان کارآیی و موفقیت نیروی دریایی و تفنگداران و چندین تقدیرنامه است.

او همچنین از فارغ‌التحصیل ممتاز دوره خود در مدرسه خلبانی بوده و جایزه برجسته فرمانده ویلی مک‌کول را برای این موفقیت دریافت کرده است. به گفته ناسا، مقبلی بیش از ۱۶۰۰ ساعت پرواز و ۱۵۰ ساعت مأموریت‌های مبارزه‌ای در کارنامه خود دارد.

ناسا از سال ۱۹۵۹ تا کنون ۲۲ دوره آموزشی برگزار کرده است. در حال حاضر ۴۴ فضانورد در خدمت این سازمان هستند. اعضای برگزیده دوره آموزشی ۲۰۱۷ بین ۲۹ تا ۴۲ سال دارند.

یاسمین مقبلی دوره آموزشی فضانوردی ناسا را در ماه اوت همراه با دیگر اعضای گروه آغاز خواهد کرد و پس از پایان دوره، تا زمان اعزام مأموریت به فضا مشغول انجام وظایف فنی در دفتر فضانوردی خواهد شد. به گفته سازمان ناسا شمار تقاضاها برای شرکت در دوره آموزشی فضانوردی ۲۰۱۷ بی‌سابقه بوده است. برای این دوره ۱۸ هزار نفر تقاضا داده بودند که نسبت به آخرین دوره در سال ۲۰۱۱ شمار متقاضی‌ها بیش از سه برابر بوده است.

ناسا قصد دارد در سال ۲۰۲۱ قدرتمندترین موشک تاریخ را به فضا پرتاب کند. این موشک با نام "سامانه پرتاب فضایی" (SLS) قرار است فضانوردان آمریکایی را به ماه ببرد. موشک یاد شده برای نخستین بار به صورت بدون سرنشین در سال ۲۰۱۸ آزمایش خواهد شد و سپس سه سال بعد دو فضانورد آمریکایی با آن به ماه فرستاده خواهند شد.

این موشک کپسول فضایی "اوریون" (تصویر شبیه‌سازی شده کامپیوتری) را با خود حمل می‌کند که ناسا برای پروازهای فضایی به ماه و مریخ با بودجه ۲۳ میلیارد دلاری طراحی کرده است. اوریون می‌تواند حداکثر شش فضانورد را در خود جای دهد. در سال ۲۰۱۴ اوریون نخستین پرواز آزمایشی بدون سرنشین خود را با موفقیت پشت سر گذاشت.

حقایق عجیب و شگفت‌انگیز در مورد اختاپوس‌ها

اختاپوس‌ها از موجودات اقیانوس‌ هستند و هشت پا، سر بزرگ کیسه مانند و چشم‌هایی درشت دارند. هشت پایان دارای سه قلب هستند و خون آنها آبی رنگ است و برای فرار از شکارچیان جوهر سیاه رنگی از خود ترشح می‌کنند.

به گفته محققان،  هشت پایان از جانوران باهوش دریایی هستند که  289 گونه می‌باشند. دو سوم از سلول‌های عصبی هشت پا بجای سر در پاهای آن قرار دارد. این بدان معناست که اختاپوس می‌تواند به وسیله یک پا بر روی جستجوی غذا در غار تمرکز کند، در حالی‌که پای دیگر تلاش می‌کند یک صدف را شکسته و یا باز کند.

اکثر آنها اسکلت داخلی یا پوسته محافظ ندارند. بدن آنها نرم است و به آنها این توانایی را می‌دهد که به شکاف‌ها و ترک‌های کوچک نفوذ کنند.

آنها دارای آرواره‌های قدرتمند و بزاق سمی هستند. همه اختاپوس‌ها توانایی تغییر رنگ دارند و در عرض چند ثانیه می‌توانند خود را به رنگ محیط؛ آبی، خاکستری، صورتی، قهوه‌ای یا سبز روشن در آورند. همچنین دارای سه قلب هستند، دو قلب برای خون‌رسانی به آبشش‌ها و یکی برای سایر قسمت‌های بدن.

رنگ آبی خون آنها به دلیل داشتن پروتئین hemocyanin  است که دارای مس می‌باشد. همچنین برخی از آنها می‌توانند بدن خود را شبیه جانوران خطرناکتر دریایی مانند مارماهی و شیر ماهی پیچ وخم دهند.

هشت‌پایان گوشتخوار هستند. وعده‌های غذایی آنها می‌تواند شامل صدف، میگو، خرچنگ دریایی، ماهی، کوسه‌ها و پرندگان باشد.

دشمن اصلی آنها کوسه‌ها، دلفین‌ها و مارماهی‌های بزرگ هستند.

اختاپوس‌ها به اندازه‌های مختلفی هستند که کوچکترین آنها Octopopus wolfi است که کمتر از یک اینچ( 2.5سانتیمتر)طول دارد و وزن آن کمتر از یک گرم است.

هنگامی که این موجودات شنا می‌کنند اندامی که خون را به قسمت‌های مختلف بدن آنها می‌رساند، از کار می‌ایستد که این موضوع باعث خسته شدن آنها می‌شود و به همین دلیل است هشت‌پایان ترجیح می‌دهند آهسته بخزند تا اینکه شنا کنند.

اختاپوس‌ها حس بینایی خوبی دارند اما ناشنوا هستند.

درخشان‌ترین و خوش رنگترین میوه‌ی دنیا

رنگ زیبای این میوه نه به خاطر رنگدانه ها بلکه به خاطر بافت سلولی منحصر به فرد آن است. این میوه ی آفریقایی نه طعم و مزه ی شگفت انگیزی دارد و نه خواصی که بتوان برشمرد، فقط زیبا و درخشان است، یک کالای لوکس که از دیدنش می توان لذت برد

میوه ی "پولیا کندنساتا " Pollia condensata که به آن marble berry هم گفته  میشود، یک میوه ی کوچک و کروی شکل است، رنگ این میوه به رنگ آبی متالیک است و در آنگولا، و در غرب آفریقا می روید. این گیاه با میوه های خوش رنگ و لعاب خود، برگ های نرم، کشیده و باریکی دارند.
 
رنگ زیبای این میوه نه به خاطر رنگدانه ها بلکه به خاطر بافت سلولی منحصر به فرد آن است. این میوه ی آفریقایی نه طعم و مزه ی شگفت انگیزی دارد و نه خواصی که بتوان برشمرد، فقط زیبا و درخشان است، یک کالای لوکس که از دیدنش می توان لذت برد، شبیه یک نقاشی امپرسیونیسم زیبا می باشد. در این گزارش شما را به دیدن تصاویر این میوه ی درخشان و خوش رنگ دعوت می کنیم.