چهار عنصر جدید جدول تناوبی نام‌گذاری شدند

این اسامی جدید رسما به جدول تناوبی بالا اضافه خواهند شد. عنصر نیهونیوم را گروهی ژاپنی کشف کرده و طبیعتا به معنی «سرزمین آفتاب»، لقب این کشور، است. مسکوویوم و تنسین هم بر اساس مکان‌هایی نام‌گذاری شده‌اند که این عناصر در آنجا کشف شده‌اند که طبیعتا مسکو و ایالت تنسی آمریکا هستند. عنصر اگانسون هم برای ادای احترام به «یوری اگانسین» (Yuri Oganessian)، شیمی‌دان روسی این نام را گرفته است. طبق آداب و رسوم، حق نام‌گذاری یک عنصر به کشف‌کننده‌ی آن اعطا می‌شود. البته که تصمیم نهایی را اتحادیه‌ی آیوپاک می‌گیرد.

 با توجه به اینکه، آزمایشگاه‌های مختلفی با هم رقابت دارند تا در کشف عناصر اول باشند، همیشه مشخص نیست که چه کسی باید این افتخار را کسب کند. هر چند که این بار نام‌گذاری عناصر بدون هیچ مشکلی انجام شد. اما در گذشته، دعواهای شدید بر سر نام این عناصر صورت گرفته است. مثلا بحث بر سر نام «نیوبیوم» صد سال طول کشید. در دهه‌ی ۶۰ میلادی هم نام عنصر «ترنسفریوم» به اختلافات زیادی دامن زد.

اگر ایران در نزدیک قطب شمال بود، چقدر بزرگ‌تر دیده می‌شد؟

در قرن ۱۶ میلادی، یک جغرافی‌دان فنلاندنی به نام گراردوس مرکاتور، تعدادی نقشه مسطح از کره زمین را رسم کرد. زمین در عمل کروی است و شیوه تسطیح مجازی کره زمین توسط مرکاتور، برای ممکن کردن نمایش آن روی یک صفحه کاغذ، عملا مشکلات زیادی داشت، به صوری که هر کشور و سرزیمنی نزدیک‌تر به دو قطب کره زمین بود، روی نقشه بزرگ‌تر دیده می‌شد، گاهی خیلی بزرگ‌تر!

یکی از واضح‌ترین نمونه‌ها، گرینلند است. این کشور عملا روی نقشه‌های مسطح مرکاتور، خیلی بزرگ‌تر از چیزی که هست، دیده می‌شود.

از زمان مرکاتور، قرن‌های زیادی سپری شده است، اما ما هنوز هم در پستوی ذهنمان، کشورها را با همان شکل و وسعتی تصور می‌کنیم که در زمان کنجکاوی‌های بی‌پایان دوران کودکی، روی نقشه‌های مسطح می‌دیدم و با اینکه الان دسترسی به کره‌های جغرافیایی داریم و از طریق اینترنت، تصاویر بسیار دقیق‌تر و اصلاح‌شده‌تری را می‌توانیم ببینیم، باز هم آن سابقه ذهنی، حاوی اطلاعات و قضاوت‌های پاک‌نشدنی برای ماست.

اما جالب است که به تازگی، یک سایت یا اپلیکیشن تحت وب، درست شده است که به کمک آن می‌توانید به تصورات اشتباه خودتان پایان بدهید و کلی هم تفریح کنید.

شما می‌توانید به سادگی نام کشوری را جستجو کنید و بعد با ماوس کشور مورد نظر را به موقعیت نظر خود ببرید تا متوجه شوید که تغییر جغرافیایی فرضی، چقدر باعث تغییر مساحت ظاهری کشور روی نقشه مسطح می‌شود.

بر این اساس اگر ایران در موقعیت فعلی گرینلند بود، این طور دیده می‌شد!

به تغییر اندازه توجه کنید:

و اگر گرینلند در موقعیت ایران بود، این طوری دیده می‌شد!

در مورد گراردوس مرکاتور، کتاب ارزشمندی به زبان فارسی ترجمه شده است:

گراردوس مرکاتور، پدر علم نقشه‌کشی نوین/ آن هاینریش/ ترجمه: شیوا مقانلو / ناشر: ققنوس

طنین امواج گرانشی برای بار دوم شنیده شد

«گابریلا گونزالس» فیزیکدان از دانشگاه لویزیانا که عضوی از گروه علمی ۱۰۰۰ نفره‌ی لایگو است می‌گوید: «این خیلی اطمینان بخش است. یکی دیگر [ثبت امواج گرانشی] می‌خواستیم تا مطمئن شویم و این خودش است.» اخترفیزیکدانی از دانشگاه مریلند به نام «کول میلر» می‌گوید ثبت جدید نشان می‌دهد که رصدخانه‌ی لایگو پنجره‌ای جدید رو به کیهان است و تعداد سیاه‌چاله‌های پرجرمی که می‌شناسیم را به شدت افزایش خواهد داد.

هرچند که خبر این کشف دیروز اعلام شد، ولی امواج در ۲۶ دسامبر ۲۰۱۵ دریافت شده بودند. هر دو رصدخانه‌ی حاضر در لویزیانا و واشنگتن آن را ثبت کردند. مدل‌های کامپیوتری نشان می‌دهند که این امواج بر اثر برخورد دو سیاه‌چاله‌ی بزرگ در فاصله‌ی ۱٫۴ میلیارد سال نوری از ما بوجود آمده‌اند. همان‌طور که اینشتین پیش‌بینی کرده بود، این برخورد باعث کج و معوج شدن فضا-زمان شد و سنسورهای رصدخانه‌ی لایگو توانستند این معوج شدن را ثبت کنند. مثل این است که دو قایق در دریاچه‌ای با هم برخورد و امواجی را در سطح آب ایجاد کنند. با گذاشتن حسگرهایی در ساحل می‌توان این امواج را ثبت کرد.

محل دقیق سیاه‌چاله‌هایی که امواج را ایجاد کرده بودند مشخص نیست و دانشمندان فقط به صورت تخمینی حدس می‌زنند در چه منطقه‌ای هستند.

فعه‌ی اول که خبر ثبت امواج گرانشی اعلام شد، دو سیاه‌چاله با جرمی بین ۲۹ تا ۳۶ برابر جرم خورشید به یکدیگر برخورد کرده بودند. امواج در سپتامبر ۲۰۱۵ ثبت شدند و فرایند آن فقط ۰٫۲ ثانیه طول کشید. پژوهشگران توانستند امواج ناشی از ۱۰ گردش آخر آن‌ها را پیش از برخورد ثبت کنند. امواج جدید که دسامبر ۲۰۱۵ ثبت شدند در نتیجه‌ی برخورد دو سیاه‌چاله‌ی کوچکتر بوجود آمده بودند که ۱۴ و ۷٫۵ برابر خورشید جرم داشتند. آن‌ها ۵۵ گردش آخر این دو سیاه‌چاله را که یک ثانیه طول کشید دیدند.

رصد دوباره‌ی امواج گرانشی دستاورد بزرگی برای لایگو به حساب می‌آید و دانشمندان امیدوارند وقتی این رصدخانه در سال ۲۰۱۹ به نهایت میزان حساسیت برسد، بتواند هر روز یک چنین برخورد سیاه‌چاله‌ای را ثبت کند. در نهایت لایگو ۲٫۵ بار حساس‌تر از وضعیت کنونی‌اش خواهد بود. با این حال چالش‌هایی هم در این راه وجود دارد از جمله اینکه در فرکانس‌های پایین یک نویز آزار دهنده در داده‌ها دیده می‌شود.

«استفان فرهرست» که اخترفیزیکدانی با تخصص در امواج گرانشی است می‌گوید که رصد این برخوردها می‌تواند اطلاعات زیادی به ما بدهد از جمله اینکه آیا سیاه‌چاله‌های دوتایی که دور هم می‌گردند از ابتدا ستاره‌هایی دوتایی بودند که به سیاه‌چاله تبدیل شده‌اند یا دو سیاه‌چاله‌ی جداگانه و دور از هم در فضا بودند که به صورت اتفاقی به سوی یکدیگر جذب شده‌اند. به جز سیاه‌چاله‌ها پژوهشگران امیدوارند که بتوانند امواج ناشی از برخورد اجرام دیگری مثل ستاره‌های نوترونی را هم ثبت کنند.

فرار از سیاهچاله امکان‌پذیر است

به گزارش سرویس علمی ایسنا به نقل از نیوساینتیست، هاوکینگ در کنفرانس اخیر خود گفت: سیاهچاله‌ها، آن زندان‌های ابدی که ابتدا تصور می‌شد، نیستند. اگر احساس می‌کنید درون سیاهچاله اسیر خواهید شد، تسلیم نشوید. راهی به خارج خواهید یافت.

پیش از این، هاوکینگ بر این فرض بود که وقتی یک سیاهچاله فرو می‌ریزد، پرتو در زمان از هم پاشیدن بطور تصادفی توزیع می‌شود. به باور وی، تمام خصوصیات اجسام جذب شده توسط سیاهچاله از بین می‌رفتند.

اما این نظریه با فیزیک نوین که بر اساس آن، همیشه می‌توان در زمان به عقب بازگشت، سازگار نبود. بر اساس فیزیک مدرن، همیشه می‌توان هر چیزی را که تخریب شده، دوباره بازسازی کرد. برای مثال وقتی که چیزی سوزانده می‌شود، اطلاعات اساسی آن در خاکستر و دود باقی خواهد ماند. اگر همه چیز در سیاهچاله به جای بقایای قابل تشخیص، به ماده تصادفی تبدیل شود، این قانون می‌شکند.

در عوض، دانشمندان بر این باورند که اطلاعات اجسام در سیاهچاله‌ها در "موهای نرمی" که از فاصله دور در اطراف سیاهچاله قابل مشاهده هستند، حفظ می‌شوند. این موهای نرم در حقیقت آرایه‌های نور هستند که از سیاهچاله‌ها ساطع می‌شوند و به دلیل گرانش سیاهچاله، در همانجا باقی می‌مانند.

وضعیت جسمی فضانوردان پس از بازگشت از فضا چطور می‌شود؟

به گزارش سرویس علمی ایسنا به نقل از دیلی‌میل، برای ساکنان زمین، شناور بودن در میکروگرانش بر روی ایستگاه فضایی بین‌المللی ممکن است بی‌خطر بوده و حتی آرام‌بخش و جالب باشد. اما سختی‌های پرواز به ظاهر سرگرم‌کننده فضایی با آثار ماندگاری بر سلامت فرد همراه است.

با بازگشت پیکه به زمین در روز شنبه هفته آینده(29 خرداد) پس از 186 روز، این فضانورد اروپایی احتمالا شرایطی موسوم به بیماری حرکت ورودی(EMS) را تجربه خواهد کرد. این شرایط شامل تعریق، رنگ‌پریدگی، حالت تهوع، سرگیجه و سردرد است.

پس از گذراندن شش ماه در میکروگرانش، ورود مجدد به زمین و سازگار شدن مجدد با گرانش زمین حتی برای فضانوردان آموزش‌دیده هم چالش‌برانگیز خواهد بود.

زمانی که پیکه بر روی زمین فرود بیاید، بدن وی باید با گرانش طبیعی زمین سازگار شود. اگرچه ایستگاه فضایی از حدود 90 درصد گرانش عادی زمین برخوردار است، سقوط آزاد متمادی ایستگاه در مدار به فضانوردان حاضر در آن اجازه می‌دهد تا بی‌وزنی را تجربه کنند.

دوره‌ای که در آن یک فضانورد به گرانش زمین وارد شده و با آن سازگار می‌شود، "وفق‌پذیری مجدد" نام دارد. این دوره می‌تواند شش هفته تا سه سال طول بکشد. زمان زیادی طول می‌کشد که بدن به شرایط پیش از پرواز فضایی خود بازگردد.

سیستم دهلیزی که مسئولیت گرانش، گرایش، حرکت و تعادل را برعهده دارد، اطلاعات کمی را در فضا از مغز دریافت می‌کند. مغز انسان در فضا با محیط سازگار می‌شود. اما بازگشت به زمین باعث می‌شود حسگرهای فضانورد بیش‌فعال می‌شوند. این امر باعث سرگیجه و عدم تعادل می‌شود زیرا مغز تلاش می‌کند مجددا پائین را از بالا تشخیص دهد.

زبان و لب نیز در فضا در زمان صحبت با بی‌وزنی سازگار می‌شوند. فضانورد در زمان بازگشت اغلب با صحبت کردن عادی مشکل دارد.

فضانوردانی که به زمین بازگشته‌اند، همچنین سنگینی شدیدی در اندام خود احساس می‌کنند. این امر از آن رو است که مایعات تلاش می‌کنند از بخش بالای بدن به سمت پائین حرکت کنند. در فضا، اندازه قلب کوچک تر شده و حجم خون کاهش می‌یابد. به دلیل حجم خون کمتر، فضانوردان از کمبود خون در بخش بالایی بدن و سرشان برخوردارند.

استعمار مریخ با یک فنجان چای!

چای از اعتبار زیادی در کشورهای مختلف جهان برخوردار است و اکنون دانشمندان مدعی شده‌اند که این ماده می‌تواند به بشریت در قابل سکونت ساختن مریخ کمک کند.

به گزارش ایسنا به نقل از میرور، محققان دانشگاه امپریال کالج لندن روشی را برای اصلاح یک باکتری شناسایی کرده‌اند که معمولا در چای تخمیر شده یافت می‌شود و می‌تواند به آنها در ساخت یک ماده جادویی در صورت نیاز کمک کند.

سلولز باکتریایی، ماده قابل توجهی است که نرم و قابل انعطاف و قدرتمند است. این ماده در حال حاضر برای ساخت طیفی از محصولات شامل مواد برای هدفونها و جایگرین‌های چرم در پوشاک استفاده می‌شود.

اما اکنون کشف چگونگی استفاده از ابزار دی‌.ان‌.ای برای کنترل و مهندسی گونه‌ای از باکتری که در چای کومبوجا موجود است، دانشمندان را قادر ساخته تا تولید سلولز را برای اهداف خاص، اصلاح کرده و شکل و اندازه ماده را همزمان با رشد آن، کنترل کنند.

به گفته محققان، این روش می‌تواند برای ساخت پارچه دارای حسگرهای داخلی استفاده شود که می‌تواند در زمان تشخیص مواد سمی تغییر رنگ دهد. از این ماده همچنین می‌توان برای حذف مواد آلاینده از مخازن آب بهره برد.

قابلیت پرورش و کنترل سلولز از چند میکروب به این معنی است که فضانوردان در آینده می‌توانند این ماده را برای آغاز ساخت زیرساخت‌های جوامع انسانی در سیارات دیگر بجای انتقال سازه‌های آماده از زمین، تولید کنند.

این تیم قرار است با دانشمندان ناسا برای بررسی کاربردهای آینده این ماده همکاری کنند.

کشف یک کهکشان کوتوله انفرادی مرموز

به گزارش سرویس علمی ایسنا به نقل از ناسا، این کهکشان کوتوله که UGC 4879  نام دارد،از عموزاده کیهانی خود کوچکتر بوده و فاقد چرخشهای مارپیچ است.

آژانس فضایی اروپا در بیانیه‌ای اعلام کرد که حدود 2.3 میلیون سال نوری بین UGC 4879 و نزدیک ترین همسایه خود، لئو  Aفاصله وجود دارد که این میزان در حدود فاصله بین کهکشان آندرومدا و کهکشان راه شیری است.

تلسکوپ فضایی هابل (HST) یک پروژه بین‌المللی از همکاری میان ناسا و آژانس فضایی اروپا  است که در سال 1990 راه اندازی شده است.

انزوای این کهکشان بدان معنی است که با هیچ کدام از کهکشانهای اطراف در تعامل نیست و همین امر آن را به آزمایشگاهی ایده آل برای مطالعه شکل گیری ستاره هایی که بدون  تعامل با دیگر کهکشان‌ها شکل می‌گیرند، تبدیل کرده است.

به گفته محققان این پژوهش، مطالعه  UGC 4879 به کسب مقدار قابل توجهی از داده‌های مرتبط با شکل گیری ستاره‌ها در چهار میلیارد سال نخست پس از انفجار بزرگ منجر شده است.

شخصیت ماهی‌ها بر شکل ظاهری آنها تاثیر می‌گذارد

محققان در یک پژوهش جدید کشف کردند که صفاتی مانند شجاعت و یا خجالتی بودن در گورخر ماهی‌ها بر ویژگیهای نامرتبطی مانند شکل بدن و نحوه حرکت آنها تاثیر می گذارد.

به گزارش ایسنا، این پژوهش جدید از دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی به طور بالقوه در پرورش حیوانات، مدیریت آفات و همچنین مطالعه رفتارهای مختلف انسان مفید است.

به گفته محققان، این پژوهش نشان دهنده ارتباط بین صفاتی در حیوانات است که در ظاهر با یکدیگر ارتباطی ندارند. این رفتارها با رفتارهایی مانند شکل بدن و نحوه و توانایی شنا کردن که ظاهرا مستقل بوده و غیرمرتبط هستند، ارتباط ژنتیکی دارند.

محققان در این پژوهش از گورخر ماهی‌ها استفاده کردند تا جسارت و شجاعت آنها را در زمان وارد شدن به محیط جدید بسنجند و زمان انطباق آنها را با پیرامون جدید خود اندازه گیری کنند.

در این پژوهش جدید مشخص شد ماهی‌هایی که با جسارت و شجاعت پرورش یافته بودند، در مقایسه با ماهی‌هایی که با احساس خجالت و کم رویی پرورش یافته بودند، دارای بدن صاف و صیقلی بوده و بلندتر و باریک تر از ماهی‌های دیگر هستند و همچنین توانایی حرکت سریع‌تری را در آب دارند.

پیشتر نیز محققان طی انجام یک پژوهش دریافتند که 200 گونه مختلف از حیوانات دارای شخصیت و رفتار مستقل هستند.

از ترمیم پوست تا ترمیم استخوان به کمک نانو الیاف چندجزئی

بخشعلی معصومی عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور مرکز تبریز در گفت و گو با خبرنگار حوزه فن‌آوری‌های نوین  گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جواناز تولید نانوالیاف چند جزئی در مقیاس آزمایشگاهی خبر داد و گفت: به کمک سیستم پلیمری، داربست‌های ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده‌ی پوستی تولید کردیم که در ترمیم استخوان و بافت های عصبی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

وی افزود: نانوالیاف پلیمری که دارای خواص زیست سازگاری، زیست‌ تخریب‌ پذیری و مکانیکی مناسب باشند ، از اهمیت ویژه ای برخوردارند. به همین منظور در این طرح توسعه تولید نانوالیاف ها دنبال شده است.

معصومی از خواص داربست های تولیدی در این پژوهش گفت و اشاره کرد: داربست های سنتز شده با سیستم پلیمری، علاوه بر خواص داربست های معمول دارای رسانایی الکتریکی نیز است.از طرفی این داربست‌ها عملکرد بهتری در مهندسی بافت‌هایی نظیر پوست، عصبی و استخوان دارد.

عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور مرکز تبریز با اشاره به شبیه سازی نسبی محیط خارج سلولی توسط این داربست ها، یادآور شد: خواص فیزیکی، شیمیایی و زیستی نانوالیاف سنتز شده بررسی شد و قابل‌استفاده بودن آن‌ها در مهندسی بافت پوست مورد ارزیابی قرار گرفت.نتایج قابل قبول بوده است.

بررسی کرمهای زنده با میکروسکوپ رباتیک

محققان دانشگاه توکیو و دانشگاه اوساکا یک میکروسکوپ رباتیک جدید ساخته‌اند که می‌تواند برای بررسی نماتودهای زنده استفاده شود.

میکروسکوپ‌ها یک ابزار علمی اجتناب‌ناپذیر هستند اما برای اجسام متحرک مانند کرمها مناسب نیستند.

دانشمندان ژاپنی به منظور حل این مساله یک میکروسکوپ رباتیک جدید ساخته‌اند که بطور خودکار اجسام متحرک را به عنوان بخشی از یک تحقیق بر روی فعالیت مغز دنبال می‌کند.

یکی از دستاوردهای بزرگ در حوزه علوم اعصاب، توسعه اپتوژنتیک است که در آن از نور برای تحریک هر کدام از سلول‌های عصبی مهندسی‌شده استفاده می‌شود. این روش به ارائه دقت بسیار بالایی برای بررسی ارتباط بین فعالیت مغز و رفتار ارائه می‌کند اما کاربرد آن در خارج از بافت کشت شده ممکن است کمی مشکل باشد.

یک مثال خوب برای این امر، کرم گرد نماتود " caenorhabditis elegans" است. این کرم مشابه موش‌های آزمایشگاهی برای اپتوژنتیک استفاده می‌شود زیرا به سرعت تولیدمثل کرده، شفاف است و از یک سیستم عصبی شامل 320 عصب در مقابل سیستم 100 میلیاردی انسان برخوردار است. متاسفانه کار با این نماتودها کمی آزاردهنده است، زیرا با سرعت 0.1 میلیمتر در ثانیه حرکت می‌کنند و در کمتر از یک ثانیه از زیر میدان دید میکروسکوپ خارج می‌شود.

محققان برای پیگیری این کرم، میکروسکوپ رباتیک OSaCaBeN را ساخته‌اند. این میکروسکوپ با استفاده از روشی موسوم به نقشه‌برداری نورافکنی به انتقال نور از میان مجموعه‌ای از لنز و تقسیم‌کننده پرتو برای روشن کردن نماتود با رنگهای مختلف و نور مادون قرمز می‌پردازد. این کار به سیستم اجازه می‌دهد از فناوری تشخیص الگو برای شناسایی و پیگیری سر نماتود در اندازه 0.001 میلیمتری با تنظیم مداوم صفحه‌ای که موجود بر روی آن قرار دارد، استفاده کند.

سیستم مذکور علاوه بر نگهداشتن نماتود در مرکز دید، به میکروسکوپ اجازه می‌دهد تا سلول‌های عصبی را پیگیری کرده و آن ها را با استفاده از یک لیزر نور ظریف تحریک کند.

به گفته محققان، این تنها میکروسکوپ رباتیکی است که می‌تواند هر دو کار را با هم انجام دهد.

آن‌ها اکنون از این میکروسکوپ برای بررسی دوپامین استفاده کرده‌اند که حرکت، احساسات و انگیزه‌های مغز حیوانات را تنظیم می‌کند.