کاهش پوشش گیاهی، تشدید بیابانزایی و نبود عزم ملی و مشارکت همگانی برای رفع مشکلات زیست محیطی، فلات مرکزی ایران را در آینده نزدیک به کانون توفان های ریزگرد تبدیل می کند.
اکنون تمام استان های کشور به جز مازندران، گیلان و بخشی از گلستان در محاصره ریزگردها قرار دارند.
در
ایران حداقل 35 میلیون هکتار عرصه بیابانی وجود دارد که بیش از هشت میلیون
هکتار از این مناطق را توفان های ریزگرد و کانون فرسایش بادی تهدید می
کند.
کارشناسان کاهش محسوس پوشش گیاهی در عرصه های بیابانی را یکی از
دلایل اساسی در افزایش کانون فرسایش بادی در عرصه های کویری ایران عنوان می
کنند.
براساس
آمار اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان، سالانه دهها تُن گونه گیاهی
تاغ از عرصه های بیابانی سمنان برای تهیه زغال به استان های مختلف کشور
قاچاق می شود که این امر به افزایش ریزگردها در این منطقه از کشور دامن می
زند.
در سمنان 22 کانون بحران فرسایش بادی شناسایی شده است که حداقل یک
میلیون و 263 هزار هکتار از عرصه های طبیعی استان را در صورت مهار نشدن
پدیده بیابانزایی تهدید می کند.
از سویی دیگر خشکسالی های مستمر و کاهش
بارش ها در فلات مرکزی کشور به تشدید بیابانزایی و نفوذ کانون فرسایش بادی و
ریزگردها در استان سمنان دامن زده است.
بر اساس آمار اکنون بیش از 210
دشت ایران در حصار کانون ریزگردها و فرسایش بادی قرار دارد که دشت های
سمنان، گرمسار و دامغان هم در شمار دشت های درحال تخریب استان قرار دارد.
** توفان ریزگرد از پیامدهای تغییر اقلیم
مدیرکل هواشناسی استان سمنان گفت: افزایش توفان ریزگرد در فلات مرکزی ایران به خصوص استان سمنان از پیامدهای تغییر اقلیم است.
غلامرضا
حسنی غربا ادامه داد: 50 سال پیش کانون بیشتر کانون ریزگردها از خارج از
کشور بود اما امروز کانون فرسایش بادی به دلیل تغییر اقلیم در برخی مناطق
ایران روبه افزایش است.
وی خاطرنشان کرد: خشکسالی و کاهش بارش های مستمر به کاهش پوشش گیاهی و افزایش تنش بیابانزایی در استان سمنان دامن زده است.
مدیرکل
هواشناسی افزود: نباید پدیده بیابانزایی و توفان ریزگردهای را در استان
سمنان آسان گرفت و با برنامه ریزی اصولی و عزم ملی برای رفع این چالش اقدام
کرد.
حسنی غربا تصریح کرد: در تخریب عرصه های طبیعی علاوه بر تغییر
اقلیم باید به تاثیرگذاری عوامل انسانی هم توجه داشت و نظارت ها برای کاهش
کانون های فرسایش بادی در استان سمنان تقویت شود.
وی ادامه داد: حفظ
عرصه های ملی در شرایطی که کشور با مشکلات اقتصادی مواجه است باید در
اولویت قرار گیرد و با افزایش بیابانزایی در آینده نزدیک شاهد کاهش اراضی
حاصلخیز در فلات مرکزی ایران و استان سمنان خواهیم بود.
مدیرکل هواشناسی
استان سمنان گفت: اجرای طرح های پژوهشی در بخش های مختلف برای مهار
بیابانزایی در دستور کار مسئولان قرار گیرد و حساسیت ها برای رفع این چالش
افزایش یابد.
** ریزگرد و کاهش اراضی حاصلخیز
عضو هیات علمی رشته
جغرافیا و اقلیم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان گفت: ریزگردها در
کاهش اراضی حاصلخیز و کشاورزی کشور تاثیرگذار است و روند نفوذ کانون فرسایش
های بادی در فلات مرکزی ایران روبه افزایش گزارش می شود.
سعید کامیابی
خاطرنشان کرد: در دراز مدت گسترش کانون های فرسایش بادی علاوه کاهش محصولات
کشاورزی به افزایش مهاجرت ها از مناطق روستایی همجوار کویر دامن می زند.
وی
تصریح کرد: کاهش قابل توجه گونه گیاهی تاغ در استان سمنان بسیار نگران
کننده است و این امر در افزایش توفان های ریزگرد در سال های آینده بسیار
تاثیرگذار خواهد بود.
عضو هیات علمی رشته جغرافیا و اقلیم شناسی دانشگاه
آزاد اسلامی واحد سمنان ادامه داد: از سوی دیگر خشکسالی و کمبود آب در
تغییر اقلیم در استان سمنان تاثیرگذار بوده و اتخاذ راهبردهای پژوهشی برای
رفع این چالش اجتناب ناپذیر است.
وی اضافه کرد: اکنون کانون های فرسایش
بادی و ریزگردها بخش قابل توجهی از عرصه های بیابانی استان سمنان را
فراگرفته است که افزایش پوشش گیاهی برای رفع این چالش اجتناب ناپذیر است.
کامیابی
خاطرنشان کرد: حفظ عرصه های ملی در عرصه های خشک و نیمه خشک ایران جدی تر
از سوی مسئولان امر دنبال شود و اتخاذ راهبرد های همه جانبه برای مهار
بیابانزایی در کشور دردستور کار قرار گیرد.
عضو هیات علمی رشته جغرافیا و
اقلیم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان گفت: ریزگردها از تغییر اقلیم
تاثیر می پذیرد اما عوامل انسانی در افزایش این پدیده شوم تاثیر گذار است.
** بیابانزایی و خطر نابودی گونه های جانوری
مدیرکل
حفاظت محیط زیست استان سمنان گفت: بیابانزایی و افزایش کانون فرسایش بادی
به کاهش پوشش گیاهی و نابودی گونه های جانوری استان سمنان دامن می زند.
عباسعلی
دامنگیر افزود: بخش قابل توجهی از پارک ملی کویر در شهرستان گرمسار در
کانون فرسایش بادی قرار دارد و خشکسالی زیست موجودات زنده در این مناطق را
تهدید می کند.
وی اضافه کرد: 34 گونه پستاندار، 155 گونه پرنده و 34
گونه خزنده در پارک ملی کویر شناسایی شدند و افزایش پوشش گیاهی علاوه
برجلوگیری از توفان ریزگرد در تکثیر و پرورش گونه های مختلف جانوری و گیاهی
در این منطقه تاثیرگذار است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان گفت:
پلنگ ایرانی، گرگ، کفتار راه راه، گربه شنی، روباه قرمز، روباه شنی، جبیر،
کل و بز، قوچ و میش، شغال و سیاه گوش از جمله پستانداران شاخص پارک ملی
کویر است که با اتخاذ برنامه ریزی های اصولی برای حفظ این گونه های جانوری
در استان باید تلاش کرد.
دامنگیر تصریح کرد: در گسترش ریزگردها عوامل
انسانی و طبیعی نقش دارند و با اراده ملی برای رفع این چالش رو به افزایش
در کشور اقدام کرد.
وی اضافه کرد: مهار کانون فرسایش بادی علاوه بر مهار
ریزگردها از وجود چالش های اجتماعی و مهاجرت در سالهای آینده در کشور
جلوگیری می کند.
مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان سمنان گفت: ادامه روند
تخریب عرصه های طبیعی در سمنان می تواند در افزایش فرونشست زمین و
بیابانزایی تاثیرگذرار باشد و دوری از تفکرات جزیره ای برای رفع چالش های
زیست محیطی در استان اجتناب ناپذیر است.
**تاثیر بیابانزایی بر تخریب زیرساخت ها
مدیرکل
منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان گفت: اکنون بیش از 15 منطقه از استان
سمنان در معرض تهدید های فرسایش بادی و ریزگردها قرار دارد که افزایش پوشش
گیاهی یکی از راهکارهای اساسی برای رفع این معضل است.
علینقی حیدریان
افزود: بیابانزایی علاوه برتهدیدهای زیست محیطی و افزایش توفان های ریزگرد
به زیرساخت های اقتصادی و عمرانی استان سمنان خسارت وارد می کند و با تخصیص
به موقع اعتبارات باید برای رفع این چالش اقدام کرد.
وی خاطرنشان کرد:
روند بیابانزایی در عرصه های طبیعی استان سمنان در چند سال گذشته با مهار
قاچاق تاغ کاهش یافته است اما رفع 100درصدی این چالش نیازمند عزم ملی است.
مدیرکل
منابع طبیعی استان سمنان تصریح کرد: بیش از 500 هکتار از عرصه های بیابانی
استان سمنان به دلیل افت محسوس سطح آبهای زیرزمینی و کانون فرسایش بادی
بحرانی گزارش می شود که پوشش گیاهی در این مناطق باید تقویت شود.
حیدریان
اضافه کرد: بیش از پنج میلیون هکتار از عرصه های طبیعی استان سمنان کویری و
بیابانی است و تخصیص اعتبارات برای جلوگیری از کانون فرسایش بادی و
ریزگردها نیازمند تخصیص به موقع اعتبارات است.
مدیرکل منابع طبیعی و
آبخیزداری استان سمنان گفت: کاهش پوشش گیاهی در عرصه های طبیعی استان سمنان
علاوه بر افزایش کانون فرسایش بادی در مناطق بیابانی به افزایش جاری شدن
سیلاب ها و آب های روان در دیگر عرصه های طبیعی استان سمنان دامن می زند.
** کاهش رطوبت خاک دلیل اصلی توفان های ریزگرد
عضو
هیات علمی دانشکده کویرشناسی دانشگاه سمنان گفت: کاهش رطوبت خاک در
افزایش ریزگردها در کشور تاثیرگذار است و سهم انسان در ایجاد این جریان به
نسبت عوامل طبیعی بسیار محدود است.
علی اصغر ذوالفقاری افزود: یکی از
عوامل اساسی در کاهش رطوبت خاک در عرصه های بیابانی افت سطح آب های
زیرزمینی است که این امر در افزایش فرونشست زمین و گسترش کانون فرسایش های
بادی دامن می زند.
وی اضافه کرد: همچنین از سوی دیگر تبخیر آب در سمنان
ودیگر نقاط کشور روند افزایشی داشته است و این امر در بلند مدت به افزایش
ریزگردها دامن می زند.
عضو هیات علمی دانشکده کویرشناسی دانشگاه سمنان
ادامه داد: افزایش و حفظ پوشش گیاهی در عرصه های بیابانی علاوه بر حفظ گونه
های جانوری و گیاهی به کاهش تهدیدهای طبیعت بر انسان در بخش ریزگردها
تاثیرگذار است.
ذوالفقاری ادامه داد: اتخاذ راهبرد پژوهش برای مطالعه
روند افزایش بیابان در استان سمنان بسیار مهم و غیرقابل انکار است و توقف
پدیده بیابانزایی در این منطقه از کشور نیازمند عزم همگانی و اتخاذ برنامه
های علمی و تحقیقاتی است.
عضو هیات علمی دانشکده کویرشناسی دانشگاه
سمنان گفت: مطالعات میدانی در بحث کویرشناسی در استان سمنان باید تقویت شود
و با برنامه ریزی های علمی بسیاری از مخاطرات طبیعی قابل مهار است.
** بیابانزایی در استان سمنان کنترل شود
نماینده
مردم شهرستان های گرمسار و آرادان در مجلس شورای اسلامی گفت: بیابانزایی و
کاهش پوشش های گیاهی در افزایش بیابانزایی و تخریب عرصه های ملی در استان
سمنان تاثیرگذار است.
غلامرضا کاتب افزود: کانون فرسایش های بادی و ریزگردها اگر مدیریت نشود چالش مهم زیست محیطی در منطقه به بار می آورد.
وی
اضافه کرد: باید پذیرفت کاهش پوشش گیاهی و قاچاق گونه های گیاهی از جمله
تاغ به گسترش کانون های ریزگرد در سمنان دامن زده است و این پدیده شوم
جمعیت روستایی ساکن در مناطق بیابانی استان را تهدید می کند.
نماینده
مردم شهرستان های گرمسار و آرادان در مجلس شورای اسلامی گفت: بیابانزایی در
استان به مرز بحرانی نزدیک شده است و ادامه این روند به زیرساخت های
اقتصادی در شهرک های صنعتی و خطوط ریلی در سمنان خسارت مالی جبران ناپذیری
وارد می کند.
کاتب با بیان اینکه رفع این چالش در استان سمنان و فلات
مرکزی ایران نیازمند عزم ملی است ،گفت: با هم افزایی و مشارکت همگانی می
توان در مهار بیابانزایی در کشور تلاش کرد.
نماینده مردم شهرستان های
گرمسار و آرادان در مجلس شورای اسلامی گفت: هم افزایی دستگاه های اجرایی
سمنان و دوری از موازی کاری برای افزایش پوشش گیاهی و حفظ گونه های جانوری
استان اجتناب ناپذیر است و جلوگیری ایجاد توفان های ریزگرد در استان
نیازمند تخصیص به موقع اعتبار است.
به گزارش ایرنا، بیابانزایی و کانون
فرسایش بادی در فلات مرکزی ایران روبه افزایش است و به گفته پروفسور پرویز
کردوانی پوشش گیاهی در بسیاری از عرصه های طبیعی کشور اکنون نابود شده و
بیشتر روستاها که باید محلی برای رونق گردشگری باشند از بین رفته است.
این
چهره ماندگار علم جغرافیا تاکید کرد: ریگ پاشی یک طرح نوآوری جدید در رفع
بیابانزایی و نابودی کانون فرسایش بادی در نقاط پر تنش کشور است.
پروفسور کردوانی معتقد است: طرح ریگ پاشی به غیر از تپه های بزرگ ماسه ای در تمام مناطقی که کانون ریزگردها باشد، قابل اجرا است.
این
صاحبنظر در بخش دیگری از گفت وگوی خود با خبرگزاری ایرنا مرکز سمنان گفت:
تنش بیابانزایی در استان هایی مانند اردبیل و آذربایجان شرقی که روزگاری
بسیار پر بارش بودند هم وجود دارد که بهترین راهبرد برای رفع این چالش
مدیریت صحیح و به کار انداختن فکر است.
پروفسور کردوانی اضافه کرد:
کویر در ایران یک نعمت است اما قدرش را نمی دانیم و با مدیریت های اشتباه،
این گنج پنهان را نابود کرده ایم.
از 9.7 میلیون هکتار وسعت استان سمنان، 55 درصد نواحی بیابان و خشک، 38.5 درصد مراتع، 2 درصد اراضی کشاورزی و 3.6 درصد جنگل است.
در سمنان 22 کانون بحران فرسایش بادی وجود دارد و این استان با وجود جمعیت بیش از 702 هزار نفری، ششمین استان کشور از حیث وسعت محسوب می شود که باید بدون نگاه جمعیتی برای حفظ و احیای این عرصه های ملی تدابیری اتخاذ شود.
