قرن بیست و یکم نقطه عطفی بود که دانشمندان توانستند به حقایق بزرگی در مورد مغز انسان دست پیدا کرده و بسیاری از باورهای اشتباه در مورد قدرت و عملکرد مغز را باطل کنند. مثلا اینکه سایز و وزن مغز ارتباطی با میزان هوش ندارد. دانشمندان مشاهده و تست‌هایی را شروع کردند که بتوانند شیوه‌ی عملکرد مغز را بهبود داده و انسان بتواند مهارت‌های جدیدی را در هر سنی کسب کند. در این مطلب به چند باور اشتباه در مورد مغز انسان می‌پردازیم و راههای مفیدی را برای بهبود عملکرد آن به شما توصیه می کنیم.
باور اشتباه: مغز هرگز خسته نمی شود
مغز از انجام کارهای هوشمندانه خسته نمی شود اما به گفته‌ی روانشناسان و پزشکان، از میزان تمرکز و فعالیت آن ممکن است کم شود. تحقیقات اخیر نشان داده جایی که شما بتوانید صدای امواج را بشنوید، نسیم دریا را حس کنید، طیف هایی از رنگ آبی را ببینید و ماسه‌های گرم را حس کنید، مغزتان می تواند بهتر کار کند. به همین دلیل است که ما قدرت خود را در کنار دریاها و اقیانوس ها زودتر بازیابی می کنیم.
نمک درمانی یا هالو تراپی کنید. در جنگل قدم بزنید، به شهرهای ساحلی سفر کنید و بی محابا با پاهای برهنه روی ماسه‌ها قدم بزنید. سعی کنید در هر فرصتی که برای‌تان پیش آمد به ساحل بروید.
مغز از انجام کارهای هوشمندانه خسته نمی شود
باور اشتباه: با نقاشی کشیدن نمی توانید نابغه‌ی ریاضی شوید
هر وقت که نتوانستید از پس کار سختی بربیایید یا باید تصمیم دشواری بگیرید نقاشی بکشید. نقاشی کشیدن باعث فعال سازی هر دو نیمکره‌ی مغز شده و سریع تر می توانید به راه حل برسید. مطالعات نشان داده بچه ها اگر در دفترشان نقاشی کنند یا حتی خط خطی کنند، ریاضی را بهتر یاد می گیرند و اطلاعات را سریع تر به خاطر می سپارند. پس 10 تا 20 دقیقه نقاشی کنید، از دست غیر مسلط خود استفاده کنید. مثلا اگر چپ دست هستید از دست راست خود استفاده کنید. سعی کنید هر روز این کار را انجام دهید تا در عرض فقط یک ماه اثر آن را ببینید.
باور اشتباه: تاب بازی فقط برای بچه هاست
تاب بازی در دوران کودکی، رشد قسمت هایی از مغز را که مربوط به حرف زدن و پردازش اطلاعات است تقویت می‌کند. تاب خوردن در هر سنی، دهلیز داخلی گوش را با بهبود مهارت های جهت یابی فضایی تقویت می‌کند. این حقیقت را فضانوردان تائید کرده‌اند. دو تا سه بار در هفته، 15 تا 20 دقیقه تاب بازی کنید و چرخ و فلک بازی را هم فراموش نکنید.
باور اشتباه: توانایی‌های فرا روانشناختی وجود ندارند
در میان افرادی که مجبورند اندام های حسی خاصی را بیشتر به کار ببرند چیزی به نام حس ششم وجود دارد. مثلا افراد نابینا می توانند با تمرکز روی حس های شنوایی، بویایی و گیرنده های لمسی خود، فضای اطرافشان را حس کنند. مغز آنها برای عملکرد درست، بر اساس اطلاعات دریافتی، نقشه‌ی خاصی می چیند. چند بار در هفته تمرین های خاصی انجام دهید مثلا عقب عقب راه بروید.
باور اشتباه: شطرنج بهترین ورزش برای مغز است
مغز حین تمرینات سخت بدنی بهتر کار می‌کند. هنگام تمرینات سراسر بدن، هورمون های مسئول حافظه، تحلیل مهارت های جدید و نگهداری نرون‌ها تولید می‌شوند. مثلا در آزمایشی، افراد باید مسائلی را حل می‌کردند. در زمان استراحت، گروه A تمرینات کششی انجام داد در حالیکه گروه B فقط استراحت کرد. نتایج نشان داد گروهی که استراحت کرده بود، از پس حل مسائل برنیامد. نکته‌ی مهم این است که سلامتی خود را حین تمرین و ورزش به خطر نیندازید. بازیکنان راگبی معمولا اختلالات مغزی دارند که علت آن آسیب‌های مکرر سر است که حین مسابقات روی می‌دهد. پس تنها به شطرنج و جدول اکتفا نکنید. شنا کنید، برقصید و یوگا تمرین کنید تا تمام بدن‌تان رشد کند.
باور اشتباه: شیر برای مغز خوب است
شیر، منع مصرف‌های زیادی دارد. مصرف سایر فرآورده‌های لبنی برای مغز و بدن بسیار بهتر از شیر است. چاقی باعث تخریب کانالهای عصبی شده و قند و چربیهای ترانس منجر به التهاب می‌شوند. در نتیجه مغز سراغ کارهایی می‌رود که انرژی کمتری نیاز دارند و افسردگی به وجود می‌آید. کم غذایی نیز می‌تواند مغز را از حالت تعادل خارج کند: چون تمام انرژی خود را صرف پیدا کردن غذا می‌کند و می‌تواند باعث حساس شدن و پرخاشگری فرد شود. طول عمر مغز کوتاه شده و ریسک اختلالات مغزی افزایش می‌یابد. ماههای چرب، مغزها، میوه‌ها و سبزی‌ها را وارد رژیم غذایی هر روز خود کنید.
باور اشتباه: خیلی از مهارت ها را فقط در کودکی می توان یاد گرفت
تقریبا هر مهارتی را می‌توان در بزرگسالی یاد گرفت. مثلا بسیاری از جراحان بعد از 30 سالگی شروع می‌کنند به یادگیری نواختن ویولون تا مهارت‌های حرکتی خود را تقویت کنند. بعضی از افراد در مشاغل خاص، بازیهای ویدیویی انجام می‌دهند تا سرعت واکنش، منطق و تصمیم به رفتاری مناسب در ماموریتی خاص در آنها تقویت شود. از انجام کاری که زمانی در دوران کودکی آرزویش را داشتید نترسید. مهارت های جدید، راههای عصبی جدیدی درست می کنند که جلوی پیری مغز را می گیرد. پس نگران سن و سالتان نباشید.
باور اشتباه: تفکر مثبت و خوشبینی فقط برای آنهایی است که مشکلی ندارند
خوشبین ها راحت تر با شکست و ناکامی کنار می آیند و زودتر هم به هدف می رسند. اما بدبین ها و آنهایی که مدام نگرانند بیشتر دچار بیماری‌های قلبی و سرطان می‌شوند. حتی اگر نگرش شما نسبت به زندگی تحت تاثیر ژن‌های‌تان است، تجربیاتی که خودتان در زندگی کسب می‌کنید می‌تواند از شما آدم دیگری بسازد. به همین دلیل است که روانشناسان مدام توصیه می‌کنند خوشبین باشید و مثبت فکر کنید. راههای گوناگون و واقعا متنوعی برای کنترل اضطراب و تصحیح نگاه‌تان به دنیا وجود دارد، دنبال آنها بروید و یاد بگیرید چگونه متفاوت فکر کنید.
باور اشتباه: بعضی ها استعداد ریاضی دارند و بعضی ها نه
درک اساسی ریاضی، یک غریزه است. ریاضی مهارت مهمی برای بقاست. مثلا انسان اولیه باید می‌توانست تعداد افراد در قبیله‌ی دشمن را مشخص کند. توانایی انجام ریاضیات در افراد، متفاوت است اما حتی در بزرگسالی هم می‌توان آن را تقویت کرد. تقویت مهارت ریاضی بر عملکرد حافظه تاثیر می‌گذارد و برای کارهای خلاقانه مفید است. با چیزهای ساده شروع کنید؛ مسائل ساده‌ی ریاضی را حل کنید، محاسبات روزمره را ذهنی انجام دهید و سراغ ماشین حساب نروید.
شما می توانید حافظه‌ی خود را با خواندن کتاب‌های زیاد تقویت کنید
باور اشتباه: هر روز قهوه بنوشید، برای حافظه خوب است
کافئین عملکرد مغز را تقویت می کند و می تواند ناهنجاری های حافظه که مرتبط با سالخوردگی هستند را به تاخیر بیندازد اما مجبور نیستید مدام قهوه بنوشید. شما می توانید حافظه‌ی خود را با خواندن کتاب‌های زیاد تقویت کنید و سطح اطلاعات خود را بالا ببرید. هر هفته حداقل یک تا دو کتاب در ژانرهای گوناگون بخوانید. کتاب‌های قدیمی را دوباره بخوانید و اطلاعات آن را بازیابی کنید. اگر برای یک مدت طولانی از اطلاعاتی که در مغزتان دارید استفاده نکنید، مغز آنها را از حافظه پاک خواهد کرد.
باور اشتباه: تحریک الکتریکی مغز، به آن آسیب می زند
تحریک الکتریکی مغز چیزی است که برای دانشمندان، ورزشکارانی خاص و آنهایی که می خواهند از یک آسیب مغزی یا سکته‌ی مغزی ریکاوری شوند کاربرد دارد. این درمان، تمرکز را تقویت کرده، تفکر منطقی را رشد می‌دهد، سرعت عکس العمل را زیاد می‌کند، حافظه‌ی کلامی را تقویت می‌کند و تصویر سازی و تجسم را برمی‌انگیزاند. مثلا در مطالعه‌ای هیچ یک از افراد نتوانستند یکی از مسائل سخت منطق را حل کند، اما بعد از تحریک الکتریکی مغز، 40 درصدشان توانستند به جواب درست برسند. شما فقط بعد از مشورت با پزشک و تجویز او می توانید این شیوه را به کار ببرید.
