آیا تاکنون برایتان پیش آمده زمانی که قرار بوده درس بخوانید مدام دست دست کنید و کار امروز را به فردا بیندازید؟ آیا اطمینان دارید چنانچه میتوانستید کمی با ارادهتر درس بخوانید، نمرات بهتری میگرفتید؟ اگر این چنین است، بدانید که تنها نیستید. اغلب مردم هر چند وقت یکبار با چنین مشکلاتی هنگام درس خواندن مواجه میشوند. این مقاله را بخوانید تا با روشهای تقویت اراده برای درس خواندن آشنا شوید، از خیالپردازی دست بکشید و سفت و سخت مشغول درس خواندن شوید.
روش اول: بر موانع غلبه کنید
۱. مشغول هر کاری که هستید از آن دست بکشید و بروید درس بخوانید
بله، خیلی راحت است مدام به خود بگویید: «یه ساعت دیگه شروع میکنم.» این حرف را بارها تکرار میکنید و ناگهان نگاه میکنید و میبینید یک روز کامل از دست رفته است. اگر واقعا لازم است به صورت جدی درس بخوانید، بیش از این تعلل نکنید. مشغول هر کاری که هستید از آن دست بکشید، دفتر و کتاب خود را بردارید و به یک مکان ساکت و خلوت بروید و مشغول درس خواندن شوید. با جملاتی نظیر «فقط یه دور دیگه بازی» یا «فقط یه سریال دیگه» در کار خودتان کارشکنی نکنید. هرچه زودتر مشغول درس شوید، زودتر کارتان تمام میشود و در نهایت وقت آزاد بیشتری در اختیار خواهید داشت.
• شروع هر کاری از ادامه دادن آن خیلی سختتر است. هنگامی که از اولین سد عبور کردید، میبینید که ادامهی مسیر بسیار سادهتر است.
۲. حتما از مطالبی که میخوانید یادداشت بردارید
یکی از روشهای یادداشت برداری، ترسیم است. ترسیم یادداشتها یک روش سرگرمکننده و ساده برای به خاطر سپردن مطالب است. برای مثال اگر قرار است جنگ سال ۱۸۱۲ را به خاطر بسپارید، پس چیزهایی را که در مورد آن میدانید، ترسیم کنید. یکی دو دقیقهی اول پس از شروع مطالعه، از اهمیت بسیاری برخوردار هستند؛ چرا که خیلی ساده ممکن است در این بازه تسلیم شوید و دست از کار بکشید. برای اینکه از بروز چنین اتفاقی جلوگیری کنید، فورا شروع کنید به یادداشت برداشتن، حتی اگر یادداشتهایتان چندان تعریفی نداشته باشند. زمانی که کمی پیشروی کردید (هرچند کوچک)، میبینید که تمایلتان برای دست کشیدن از کار کمتر شده است.
یادتان باشد چنانچه یادداشتهای اولیهای که برداشتید به نظرتان به درد بخور نیستند، همیشه میتوانید آنها را بازنویسی کنید.
۳. به خودتان انگیزه بدهید
وجدان میتواند نقش بزرگی در تعیین اینکه آیا درس خواندن امروز شما مفید بوده است یا نه ایفا کند. با انرژی و اشتیاق شروع به درس خواندن کنید و در تمام مدت مطالعه، این انرژی و اشتیاق را حفظ کنید. در اینجا چند ایده آورده شده است که به شما کمک میکند چگونه انگیزهی خود را در تمام مدت حفظ کنید. تنها خودتان میتوانید بگویید کدام ایده برای شما بهتر و بیشتر جواب میدهد.
• به موسیقی مهیج گوش کنید. از آن دسته موسیقیهایی که ممکن است پیش از شروع یک رویداد ورزشی از تلویزیون بشنوید.
• حرکت کنید. تند تند راه بروید، پروانه بزنید، در هوا مشت بزنید و …
• به یک سخنرانی الهامبخش گوش کنید.
• هر چند وقت یکبار مکان مطالعهی خود را تغییر دهید. اجازه ندهید محیط پیرامون شما را کسل و بیحوصله کند.
۴. برای خودتان جایزه در نظر بگیرید
اگر بدانید در نهایت چیزی که میخواهید را به دست میآورید، درس خواندن سادهتر میشود. با در نظر گرفتن پاداش و جایزه برای خودتان، در مسیر موفقیت قدم بگذارید؛ البته مسلما این پاداش را باید بگذارید برای بعد از درس خواندن! برای مثال اگر عاشق شیرینی و شکلات هستید، بعد از یک جلسهی مفید درس خواندن، زمانی را کنار بگذارید و سری به بستنی فروشی محل بزنید و خودتان را به خوردن یک بستنی خوشمزه مهمان کنید.
۵. دیگران را در جریان برنامهی درس خواندن خود قرار دهید
وقتی که همهی موارد دیگر با شکست مواجه میشوند، اجازه دهید شرم و خجالت، انگیزهدهندهی شما باشند. به دوستان خود بگویید میخواهید درس بخوانید و در امتحان پیش رو یک نمرهی خوب بگیرید. ترس از اینکه اگر درس نخوانید آبرویتان خواهد رفت، میتواند به شدت انگیزهبخش باشد. همچنان که موعد امتحان نزدیکتر میشود، احساس میکنید برای درس خواندن تحت فشار قرار گرفتهاید و همین میتواند شروع کار را سادهتر کند.
• یک روش بهتر از آن، این است که به دوستانتان بگویید میخواهید با آنها درس بخوانید. با این روش یا باید درس بخوانید (در حضور دوستانتان که احتمالا مراقب هستند حواستان از درس خواندن پرت نشود) یا باید زیر قول و قرار خود بزنید. در هر دو حالت، دوستانتان مطلع خواهند شد.
روش دوم: حواسپرتکنها را حذف کنید
۱. زمانی را به کاری غیر از درس خواندن اختصاص دهید
هنگامی که درس میخوانید، دوست دارید تمام توجه خود را به کار پیش رویتان اختصاص دهید. اگر توجهتان بین درس خواندن و کارهای دیگر تقسیم شود، حال میخواهد دیدن یک برنامهی تلویزیونی باشد یا وظایف کاری یا هر چیز دیگری، نمیتوانید اطلاعات زیادی در ذهن خود جای دهید (اگر بتوانید جای تعجب دارد). برای آنکه بتوانید به صورت کارآمدی درس بخوانید، مطمئن شوید که مقدار معقولی زمان را برای کارهای دیگرتان در نظر میگیرید.
• بسته به حجم کاری که باید انجام دهید، ممکن است لازم باشد تنها یکبار زمان بگذارید یا آن را تبدیل به بخشی از برنامهی روزمرهتان بکنید که ترجیح، مورد اخیر است. زیرا به این ترتیب شما عادت میکنید زمان مشخصی را به درس خواندن اختصاص دهید.
۲. مکانی برای درس خواندن پیدا کنید که در آنجا حواستان پرت نشود
اکثر مردم زمان کافی و مناسبی برای مطالعه در نظر میگیرند ولی متاسفانه اجازه میدهند عوامل حواسپرتکن فکرشان را منحرف کند و این زمان هدر میرود. مراقب باشید مکان مطالعهتان شامل هیچ یک از مواردی که در گذشته باعث حواسپرتیتان میشد، نباشد. معمولا این به معنای یک مکان ساکت، خلوت و خصوصی است که در آن خبری از بازیهای ویدئویی، سرگرمیهای آنلاین، گپوگفت با دوستان، تلویزیون و امثال آنها نباشد.
• اگر برای درس خواندن لازم است از اینترنت استفاده کنید و نگران این هستید که مبادا سرگرم بازیهای کامپیوتری، آنلاین و مانند آنها بشوید، از یک افزونه برای افزایش بهرهوری روی مرورگر خود استفاده کنید. این برنامهها به شما کمک میکنند تا وبسایتهای مشخصی را موقتا مسدود کنید. به این ترتیب میتوانید مطمئن باشید که در طول درس خواندن به آنها دسترسی نخواهید داشت.
۳. به دلخواه خود از موسیقی یا نویز سفید استفاده کنید
برای بعضیها سکوت مطلق خود به نوعی باعث حواسپرتی میشود. اگر شما نیز چنین مشکلی دارید، هنگام کار از موسیقی یا نویز سفید استفاده کنید. موسیقی تاثیر محرک و تشویقکننده روی برخی افراد دارد و باعثافزایش تمرکز آنها میشود در حالیکه ممکن است در نبود آن دچار خیالپردازی شوند. برخی دیگر درس خواندن با صدای نویز سفید را دوست دارند؛ یک صدای ثابت و بیشکل مانند صدای قطرات باران یا صدای امواج که کمک میکند آرام و آسوده باشند و در عین حال تمرکز خود را حفظ کنند و حواسشان پرت نشود. آنچه بیش از همه اهمیت دارد این است که هر صدایی که با آن درس میخوانید، حواس شما را پرت نکند. اگر میبینید به جای آنکه توجهتان به صفحهی پیش رویتان باشد دارید با آهنگ میخوانید، پس بهتر است خاموشش کنید. تنها زمانی که لازم است از آن استفاده کنید.
۴. وقتکشها را از دسترس خود دور کنید
در مواردی که اتلاف وقتتان زیاد است، بهتر است اول قورباغهتان را قورت دهید و تمام منابعی را که باعث به وجود آمدن تاخیر و تعلل میشوند، به صورت موقت (یا حتی دائمی) از زندگی خود حذف کنید. برای مثال اگر درس خواندن برایتان سخت است چرا که همیشه بازیهای ویدئویی را به آن ترجیح میدهید، بازیهای خود را برای آخر هفته در خانهی دوستانتان بگذارید تا بتوانید از وقت خالی ایجاد شده برای درس خواندن استفاده کنید. اگر هنوز هم مایهی حواسپرتی هستند، بفروشیدشان. اگرچه ممکن است دردناک باشد، از ریشه در آوردن عوامل حواسپرتی میتواند در دراز مدت بسیار بهصرفه و ارزشمند باشد.
۵. قبل از درس خواندن ورزش کنید، غذا بخورید و استراحت کنید
حواسپرتکنهای فیزیکی مانند گرسنگی، بیقراری و خستگی مانند هر حواسپرتکن ذهنی، میتوانند تلاشهای شما در رابطه با درس خواندن را با مانع مواجه کنند. برای آنکه مطمئن شوید میتوانید با حداکثر قابلیتتان درس بخوانید، قبل از آنکه مشغول شوید، نیازهای فیزیکی خود با برطرف کنید. غذاهای سالم و متعادل بخورید. برای ورزش کردن زمان بگذارید و خواب کافی داشته باشید. به بدن خود توجه کنید تا ذهنتان در آمادهترین وضعیت برای یادگیری مطالب جدید قرار بگیرد.