تعیین توالی نزدیکترین بستگان بی‌مهره انسان


دانشمندان دانشگاه استنفورد موفق به تعیین توالی ژنوم یک موجود دریایی کوچک شده‌اند که جزء نزدیکترین بستگان بی‌مهره انسان است.

این پیشرفت می‌تواند شناسایی پایه ژنتیکی امکان بازسازی خارق‌العاده و ویژگی‌های ایمنی برخی حیوانات را فراهم ساخته که در آینده در پزشکی انسانی مورد استفاده قرار خواهند گرفت.

Botryllus schlosseri با سایر گروه خود در کنار هم قرار گرفته و در شکل مجموعه‌ای از حبابهای روانگردان روی سنگها و جلبکهای دریایی را می‌پوشانند.

این موجود می‌تواند بدون جفت‌گیری تولیدمثل کرده و همچنین تنها از یک رگ خونی می‌تواند کل بدن خود را بازسازی کند.

دانشمندان توانسته‌اند 580 میلیون جفت پایه دی‌ان‌ای این حیوان را تعیین توالی کنند. در مقایسه باید گفت که ژنوم انسان از بیش از سه میلیارد جفت پایه تشکیل شده است.

اگرچه محققان هنوز کل ژنوم را مطالعه نکرده‌اند اما توانسته‌اند شواهدی بدست بیاورند که بر اساس آن Botryllus یک مدل بی‌مهره مفید برای بررسی ژنتیک انسان بویژه برای تاکید بر تکامل سیستم ایمنی و بازسازی با واسطه سلولهای بنیادی است.

محققان ژنوم Botryllus را با ژنوم چندین مهره‌دار و بی‌مهره مقایسه کردند. آنها با تمرکز بر ژنهای مرتبط در بیماریهای مختلف انسان که بر مواردی مانند رشد قلب و چشم، بارداری و سرطان تاثیر می‌گذارند، موفق به شناسایی ژنهای همسان برای هر کدام در این موجود شدند که نسبت به سایر بی‌مهره‌های مورد استفاده در تحقیقات از شباهت بیشتری با انسان برخوردار است.

بررسی بیشتر بر ژنهای مرتبط با خون نشان داد که Botryllus احتمالا اولین بی‌مهره‌ای بوده که از رگهای خونی با الگوی مشابه سیستم گردش خون انسان برخوردار بوده و سلولهای خونی از میان رگها حرکت می‌کنند.

بررسی ژنوم این موجود همچنین می‌تواند منجر به پیشرفتهایی در پزشکی پیوندی شود. هنگامی که دو گروه Botryllus دور، با یکدیگر ارتباط پیدا می‌کردند، رگهای خونی خود را برای ساخت یک موجود جدید به هم متصل کرده یا یکدیگر را رد کرده و فردیتشان را حفظ می‌کردند.

هنگامی که رگهای خون بین دو گروه به شکل یک شبکه به هم پیوسته وصل می‌شوند، سلولهای بنیادی از هر گروه در دیگری گردش می‌کند.

سلولهای بنیادی با هم رقابت کرده و در بسیاری از موارد، سلولهای بنیادی یکی از زوجها برده و تمام بافتهای جدید یا جایگزین پرورش یافته از طریق این اتصال بر اساس کد ژنتیکی برنده ساخته می‌شوند.

همین فرآیند در انسانهایی که تحت پیوند آلوژنی قرار گرفته و بیمار از یک اهداکننده غیر همسان بافت یا سلول دریافت می‌کند، رخ می‌دهد.